Kiến tạo 'đường băng, đòn bẩy và cái nôi' cho kinh tế tư nhân cất cánh

Đột phá trong triển khai

Việt Nam hiện có khoảng 960.000 doanh nghiệp, trong khi có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể. Theo Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, một trong những mục tiêu tham vọng và mang tính đột phá là đến năm 2030, Việt Nam sẽ đạt 2 triệu doanh nghiệp và đến năm 2045, con số này sẽ tăng lên 3 triệu.

Đánh giá về nghị quyết này, ông Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng ban Chính sách chiến lược Trung ương cho biết, Nghị quyết 68 là một cơ sở chính trị rất quan trọng cho việc xây dựng và ban hành các chính sách đột phá về phát triển khu vực tư nhân.

Nếu như Nghị quyết được ban hành vào ngày 4/5/2025 thì chỉ sau 1 tháng, vào ngày 6/5/2025, Chính phủ đã ban hành kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 68. Và sau đó 1 ngày, ngày 7/5/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 198 về một số cơ chế chính sách đặc biệt để phát triển khu vực tư nhân. Cũng trong ngày đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 139 về kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 98. Và sau 1 tháng, Ban chỉ đạo phát triển khu vực tư nhân đã hình thành.

"Như vậy, có thể thấy rằng nghị quyết đã rất nhanh chóng được triển khai, và đây có thể nói chính là một đột phá", ông Sơn nhấn mạnh.

Thế giới đang có những thay đổi mang tính thời đại, dưới tác động của cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột vũ trang, các vấn đề an ninh phi truyền thống, cách mạng công nghiệp 4.0 và các xu hướng kinh tế mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Thế giới hiện tại có nhiều biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ. Một thế giới khó nắm bắt và rất khó ứng phó.

"Nếu như thế giới đang có những thay đổi mang tính cách mạng thời đại thì ở trong nước cũng đang có những thay đổi mang tính cách mạng để bước vào một kỷ nguyên phát triển mới. Việt Nam đang đặt ra nhiều khát vọng đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045", ông Sơn chia sẻ.

Trong bối cảnh đó, khu vực kinh tế tư nhân đã có những bước phát triển cả về số lượng và chất lượng, trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Mặc dù đã phát triển mạnh, tuy nhiên kinh tế tư nhân chưa có sự bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, cũng như chưa đáp ứng yêu cầu và kỳ vọng là lực lượng nòng cốt của nền kinh tế đất nước.

Vai trò kiến tạo của Nhà nước

Theo Phó Trưởng ban Chính sách chiến lược Trung ương, tinh thần của Nghị quyết 68 có thể được tóm gọn qua 5 từ khóa: niềm tin, kiến tạo, bảo vệ, tham gia và kết nối.

Phân tích sâu về từ khoá niềm tin và kiến tạo, ông Sơn cho biết, với niềm tin và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước vào tiềm năng của khu vực tư nhân, Nghị quyết đã khẳng định kinh tế tư nhân là "động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia", là lực lượng tiên phong trong tăng trưởng, tạo việc làm và công nghiệp hóa. Đồng thời, yêu cầu xóa bỏ triệt để mọi định kiến, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo và làm giàu chính đáng.

Đột phá thứ hai là vai trò kiến tạo của Nhà nước. Nghị quyết 68 yêu cầu phải hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư, giảm thiểu can thiệp hành chính và loại bỏ cơ chế "xin-cho". Đặc biệt, Nghị quyết đã đề ra các chính sách "may đo" cho từng loại hình doanh nghiệp.

"Doanh nghiệp lớn cần 'đường băng' để cất cánh, tham gia giải quyết các bài toán lớn của quốc gia. Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần 'đòn bẩy' về tài chính, công nghệ để phát triển. Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cần 'cái nôi' an toàn để lớn mạnh. Doanh nghiệp khởi nghiệp cần 'mảnh đất' phù hợp để thử nghiệm và hộ kinh doanh cần được công nhận, hỗ trợ để phát triển", ông Sơn phân tích.

Một đột phá nữa là tăng cường cơ hội tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh đa dạng hóa các nguồn vốn, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, và thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Đặc biệt, Nghị quyết yêu cầu hỗ trợ thực chất và hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh, bao gồm việc cung cấp miễn phí nền tảng số, phần mềm kế toán, và tư vấn pháp lý.

Ngoài ra, Nghị quyết còn đặt ra các yêu cầu về bảo vệ quyền sở hữu, quyền tự do kinh doanh; yêu cầu về sự tham gia và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp; và yêu cầu tăng cường sự kết nối giữa các doanh nghiệp.

Đưa ra một số đề nghị đối với doanh nghiệp và các hiệp hội, ông Sơn cho rằng, cần nghiên cứu thật kỹ Nghị quyết số 68 và các văn bản cụ thể hóa để vận dụng tốt.

Nhận thấy các cơ chế chính sách đặc biệt dành cho các đối tượng doanh nghiệp là khác nhau, cần dựa trên đặc thù của mình để tận dụng.

Các hiệp hội doanh nghiệp cần thực sự là cầu nối giữa doanh nghiệp với các nhà hoạch định chính sách và nhà nước.

Các doanh nghiệp cần theo dõi, bám sát để phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai và đề xuất thêm các giải pháp mới để Nghị quyết đi vào cuộc sống hiệu quả.