Cảnh báo tình trạng rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ em

Ảnh minh họa

Theo TS.BS Nguyễn Doãn Phương, Viện trưởng Viện Sức khoẻ tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), rối loạn tăng động giảm chú ý là một trong những rối loạn tâm thần hay gặp nhất ở trẻ em và thanh, thiếu niên. Tỷ lệ trẻ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý trên thế giới khoảng 5,2%. Tại Việt Nam, tỷ lệ trẻ có vấn đề về chú ý khoảng 4% trên 1.320 trẻ được nghiên cứu. Trẻ em nam bị rối loạn tăng động giảm chú ý gấp nhiều lần so với trẻ em nữ.

Hầu hết trẻ em đều có những thời điểm khó kiểm soát hành vi, một số trẻ có thể hoạt động liên tục, rất nghịch ngợm, tò mò với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, với trẻ có rối loạn tăng động giảm chú ý, việc kiểm soát hành vi trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Trẻ rối loạn tăng động giảm chú ý có biểu hiện như vận động nhiều, luôn nhấp nhổm, chạy nhảy, leo trèo; khó khăn trong việc tổ chức, sắp xếp công việc; thường xuyên đánh mất các vật dụng cần thiết cho công việc, học tập; thường xuyên quên trong hoạt động, sinh hoạt hàng ngày; khó khăn trong việc tuân thủ yêu cầu từ người khác; gặp khó khăn mỗi khi phải chờ đợi đến lượt; bật ra những câu trả lời khi chưa nghe hết câu hỏi, nói quá nhiều. Trẻ mắc rối loạn tăng động giảm chú ý đối diện với nhiều vấn đề trong quá trình phát triển tâm sinh lý, học tập, giao tiếp, phát triển cảm xúc cũng như các kỹ năng xã hội của trẻ.

Cùng theo ThS.BS Nguyễn Doãn Phương, viện tiếp nhận điều trị cho khá nhiều trường hợp trẻ bị tăng động giảm chú ý. Trường hợp cháu bé 11 tuổi ở Hà Nội được gia đình đưa đến với lý do nghịch ngợm mà không biết mệt, thường xuyên gây gổ với bạn bè. Những lúc ở nhà, gia đình đã phải thuê tới 2 người giúp việc trông coi, chăm sóc nhưng tất cả đều không chịu được những trò nghịch ngợm oái oăm của bé. Thậm chí, bé tự dùng gạch đập vào mặt mình. Vì không bảo được con, gia đình buộc phải đưa đến bác sĩ. Sau hơn 2 năm điều trị, tình trạng tăng động giảm chú ý của cháu bé đỡ dần và trẻ hoà nhập cộng đồng.

Hiện rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ là một vấn đề nan giải đối với các bậc cha mẹ. Nếu không được chữa trị, trẻ lớn lên có thể vi phạm các vấn đề đạo đức, luật pháp như đập phá, ăn trộm, dễ có nhân cách chống đối xã hội, sử dụng các chất gây nghiện, trầm cảm lo âu. Không chỉ vậy, hội chứng rối loạn tăng động giảm chú ý là mạn tính, cần phải điều trị lâu dài nhưng nhiều gia đình không đủ kiên nhẫn hoặc không đủ khả năng tài chính nên bỏ điều trị.

Hơn 50% bệnh nhi được chẩn đoán rối loạn tăng động giảm chú ý tiếp tục có những biểu hiện triệu chứng trong suốt thời kỳ thanh, thiếu niên và hơn một nửa có những suy giảm chức năng xã hội ở tuổi trưởng thành.