Bệnh ho gà ở trẻ em

Ảnh minh họa

Ho gà là một bệnh lý nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Bordetella pertussis. Bệnh lây truyền do tiếp xúc trực tiếp qua đường hô hấp khi các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng bệnh nhân bắn ra khi ho, hắt hơi.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm trên thế giới có khoảng 30 - 50 triệu người mắc ho gà, trong số đó có khoảng hơn 300.000 người tử vong. Tỷ lệ này tăng cao nhất ở nhóm trẻ nhỏ.

Theo bác sĩ Bùi Thu Phương, Khoa Nhi, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, trẻ được định hướng đến chẩn đoán ho gà khi thời gian bị ho kéo dài hơn 2 tuần, kèm theo các cơn ho có đặc điểm khác biệt: cơn ho kịch phát, sau cơn có tiếng rít, thường kèm theo đỏ mặt, nôn ói. Với trẻ nhũ nhi dưới 3 tháng tuổi, thường không có cơn ho, thay vào đó ho thường kèm với ngưng thở hoặc ngưng thở tím tái xảy ra mà trẻ không có ho. Các biểu hiện của viêm phổi, xuất huyết dưới kết mạc hay vùng quanh hốc mắt. Đặc biệt trẻ có thể có rối loạn tri giác hoặc co giật: khi nghi ngờ có biến chứng não do vi khuẩn ho gà.

Một số biến đổi đặc trưng trong xét nghiệm công thức máu có thể giúp định hướng chẩn đoán bệnh như tỷ lệ bạch cầu tăng cao có thể lên đến vài chục nghìn trong đó đa số là bạch cầu Lympho. Chẩn đoán xác định bằng phân lập vi khuẩn ho gà hoặc xét nghiệm kháng thể huỳnh quang trực tiếp đối với dịch tiết từ mũi họng bệnh nhân.

Đối với trẻ được chẩn đoán ho gà nhẹ, có thể điều trị cách ly tại nhà dưới sự giám sát của nhân viên y tế khu vực. Cần hướng dẫn gia đình trẻ tái khám khi có các dấu hiệu nặng như số lượng cơn ho nhiều hơn, cơn ho dài với các xuất hiện suy hô hấp... Đối với những trường hợp ho gà nặng cần nhập viện để có điều trị sớm cho trẻ. Các điều trị bao gồm điều trị suy hô hấp (nếu có), kháng sinh điều trị đặc hiệu, điều trị biến chứng, các chăm sóc và điều trị hỗ trợ khác.

Để phòng bệnh ho gà, mọi trẻ em khi đến tuổi cần được tiêm phòng đầy đủ để có kháng thể chống lại bệnh vì vaccine phòng bệnh ho gà có hiệu quả tốt. Có loại vaccine ho gà đơn hoặc vaccine hỗn hợp (DPT) được dùng cho trẻ theo lịch của chương trình tiêm chủng mở rộng