Món ăn gắn liền với tuổi thơ nghèo khó của nhiều người miền Tây, giờ thành đặc sản khiến du khách mê mẩn

Ảnh minh họa.

Ẩm thực miền Tây vốn mộc mạc, chân chất và đậm tình như chính con người nơi đây. Trong đó, xá bấu - món củ cải muối có vẻ ngoài sậm màu, nhăn nheo - lại ẩn chứa hương vị đặc trưng không thể lẫn. Ở vùng Tây Nam Bộ, đặc biệt là các khu vực Cần Thơ (Sóc Trăng cũ), Cà Mau (Bạc Liêu cũ) thì đây là món ăn quen thuộc.

Xá bấu thực chất là củ cải trắng được muối mặn rồi phơi khô nhiều lần. Quy trình này giúp củ cải thấm muối, trở nên dai, giòn và có màu nâu sậm đặc trưng. Nhờ vậy, xá bấu có thể để dành lâu, trở thành món “dự trữ” của nhà nông trong mùa mưa lũ. Cái tên “xá bấu” cũng bắt nguồn từ tiếng Triều Châu (chái pấu), nghĩa là củ cải muối, được người miền Tây đọc chệch đi và dùng quen đến nay.

Trước khi ăn, xá bấu thường được rửa cho bớt mặn rồi xào, kho hoặc rim tùy khẩu vị. Người miền Tây biến tấu món ăn này thành đủ hương vị hấp dẫn:

Xá bấu xào trứng - món ăn đơn giản mà đưa cơm vô cùng.

Xá bấu kho thịt - đậm đà, thấm vị, gợi nhớ bữa cơm nghèo ngày xưa.

Xá bấu nấu canh rong biển - thanh mát, giải ngán hiệu quả.

Xá bấu xào tỏi ớt - cay thơm, ăn kèm cháo trắng ấm lòng.

Ngoài ra, xá bấu còn được dùng trong các món bánh như xôi, bánh ít hay bánh ú, giúp món ăn thêm phần đậm đà. Với nhiều người miền Tây, hương vị mặn ngọt, giòn dai của xá bấu gợi lại tuổi thơ bình dị, những ngày mưa cả nhà quây quần bên mâm cơm nhỏ.

Ngày nay, dù cuộc sống đã đủ đầy, xá bấu vẫn là “linh hồn” của nhiều bữa cơm miền Tây. Một số nhà hàng đặc sản còn đưa món ăn này vào thực đơn để du khách hiểu thêm về sự phong phú của ẩm thực vùng sông nước.

Ẩm thực miền Tây không chỉ hấp dẫn bởi cá tôm, mắm đồng, mà còn bởi những món dân dã như xá bấu - thứ “gia vị ký ức” lưu giữ hồn quê trong từng bữa ăn. Với người miền Tây, xá bấu không chỉ là món ăn, mà là biểu tượng của sự mộc mạc, kiên cường và tình thân giản dị mà sâu nặng.