Cây độc: Nhắc tên là người Việt sợ hãi, chỉ cần ăn 3 lá cũng liệt toàn thân

Được coi là loài cây độc nhất Việt Nam,cây lá ngón là cái tên đã không còn xa lạ với người Việt. Nhắc đến lá ngón khiến người ta liên tưởng tới hàng loạt sự việc tử vong nhanh chóng và đau lòng. Lá ngón còn có tên gọi khác là đoạn trường thảo, cây rút ruột, co ngón, hồ mạn trường, hồ mạn đằng, hoàng đằng... Là một loại cây leo thân quấn thường xanh, dài tới 12m, khá phổ biến ở miền núi Việt Nam và mang độc tính cực mạnh.

Lá ngón giết người như thế nào?

Thành phần có thể giết người trong lá ngón này là alkaloid - chứa trong toàn bộ cây, độc tính giảm dần theo thứ tự rễ, lá, hoa, quả và thân cây.

Alkaloid được biết đến là những hợp chất hữu cơ có chứa dị vòng nitơ, có tính bazơ, thường gặp ở trong nhiều loài thực vật và đôi khi còn tìm thấy trong một vài loài động vật. Đặc biệt, alkaloid có hoạt tính sinh lý rất cao đối với cơ thể con người và động vật, nhất là hệ thần kinh. Một lượng nhỏ alkaloid cũng có thể gây chết người.

Chất này trong lá ngón được hấp thu rất nhanh qua đường tiêu hóa chỉ từ 5-30 phút. Thời gian tử vong trung bình từ 1-7 tiếng.

Nghiên cứu duy nhất về lá ngón tiến hành tại khoa Sinh, Đại học Đà Lạt, cho thấy giã lá ngón thành nước (10g lá, 10ml nước) cho chuột uống 3 giọt, sau 9 phút chuột chết vì co giật. Con người chỉ cần ăn ba lá hoặc một lá với một chút rượu sẽ mất mạng.

Bởi lá ngón không những rất giống mà còn mọc gần nhiều cây thuốc và rau ăn nên dễ dẫn đến sự nhầm lẫn gây hậu quả chết người. Thậm chí chưa cần ăn trực tiếp, chỉ cần ngắt lá, bẻ cành, để chất nhựa độc dính vào tay rồi vô tình tiếp xúc với đồ ăn, vết thương hở, lập tức các độc tính sẽ gây ra triệu chứng ngộ độc.

Người bị ngộ độc lá ngón có các triệu chứng khát nước, đau họng, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn, sau đó dẫn đến mỏi cơ, thân nhiệt hạ, huyết áp hạ, răng cắn chặt, sùi bọt mép, đau bụng dữ dội, liệt cơ hàm dưới dẫn đến rơi hàm dưới không khép được vào miệng, tim đập yếu, khó thở, đồng tử giãn và chết rất nhanh do ngừng hô hấp.

Ngộ độc lá ngón phải được cấp cứu kịp thời trước 1h. Hiện nay do thiếu hiểu biết, các vụ tự tử hoặc đầu độc bằng lá ngón xảy ra khá nhiều, đặc biệt trên các tỉnh vùng núi. Khi đó, khả năng cứu sống nạn nhân khó đạt 100% do không thể sơ cứu kịp thời, đúng lúc.

Hồi đầu năm nay, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã có công văn đề nghị cơ quan chức năng địa phương, nơi xảy ra ngộ độc lá ngón khẩn trương triển khai các biện pháp xử trí, xác minh tác nhân gây ngộ độc để dự phòng, điều tra, xử lý, khắc phục hậu quả của ngộ độc gây ra, đồng thời có công văn đề nghị một số đơn vị thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp khẩn trương triển khai, chỉ đạo các cơ sở giáo dục tại các địa phương rà soát, loại bỏ ngay cây lá ngón mọc hoang dại trong khuôn viên đơn vị. Nếu phải trồng với mục đích học tập, nghiên cứu thì cần có biển cảnh báo và các biện pháp kiểm soát an toàn phù hợp đối với loại cây này.