Vì sao vẽ một vòng tròn lại nhốt được kiến?

DNVN - Hiện tượng “vẽ một vòng tròn để nhốt kiến” là một điều thú vị khiến nhiều người tò mò, nhưng thật ra không phải là "ma thuật" hay "bùa chú" gì cả. Nó có thể được giải thích bằng khoa học, chủ yếu liên quan đến hành vi bản năng và cảm giác của loài kiến.

Hé lộ nguyên nhân sữa chua luôn được đóng gói theo lốc 4 hộp: Có cả 'thuyết âm mưu' của nhà sản xuất / Tại sao chó chỉ hung dữ với người này nhưng lại thân thiện với người khác?

Nếu từng thử dùng phấn hoặc bút để vẽ một vòng tròn trên mặt đất rồi đặt một con kiến vào giữa, bạn có thể sẽ ngạc nhiên khi thấy nó cứ loay hoay đi vòng quanh mà không bước ra ngoài. Dường như vòng tròn đơn giản ấy đã tạo nên một “rào chắn vô hình”. Nhưng sự thật đằng sau lại nằm ở chính cơ chế hoạt động của loài kiến.

>> Xem thêm:Lý giải nguyên nhân máy bay qua Tây Tạng lại đi đường vòng

Kiến không nhìn đường – chúng “ngửi” đường đi

Không giống con người hay nhiều loài động vật khác, kiến không dùng mắt để định hướng. Thay vào đó, chúng dựa vào pheromone – các hợp chất mùi mà đồng loại để lại – để lần theo dấu vết, tìm thức ăn hoặc quay về tổ. Mọi bước đi của chúng đều được điều khiển bởi cảm nhận mùi qua râu chứ không phải thị lực.

>> Xem thêm:Giải mã nguyên nhân Vạn Lý Trường Thành có thể tồn tại hơn 2.000 năm mà không bị sụp đổ

Ảnh minh họa.

Vì vậy, khi bạn vẽ một vòng tròn bằng phấn, bút lông, hay bất kỳ chất có mùi hóa học mạnh, bạn đã vô tình tạo ra một dải mùi lạ mà kiến không nhận diện được. Chúng sẽ do dự, quay đầu, hoặc thậm chí dừng lại trước ranh giới đó – như thể đó là một vùng nguy hiểm tiềm ẩn.

>> Xem thêm:Hé lộ nguyên nhân sữa chua luôn được đóng gói theo lốc 4 hộp: Có cả 'thuyết âm mưu' của nhà sản xuất

Chất mùi – “hàng rào hóa học” ngăn bước kiến

Một số loại phấn hoặc mực còn chứa các chất như canxi cacbonat, menthol, hoặc tinh dầu – vốn là các thành phần khiến kiến khó chịu hoặc bị kích ứng. Chúng không hề bị nhốt theo nghĩa vật lý, mà chỉ đơn giản là không muốn hoặc không dám bước qua một ranh giới mà chúng không thể “ngửi thấy sự an toàn”.

>> Xem thêm:Vì sao người Việt Nam xưa thường đặt tên có chữ 'Văn' và 'Thị'?

Các nhà nghiên cứu về hành vi côn trùng gọi đây là hiện tượng tránh tiếp xúc hóa học (chemical avoidance) – một phản ứng phòng vệ rất phổ biến ở kiến và nhiều loài côn trùng khác.

Không phải loài kiến nào cũng bị “nhốt”

Hiện tượng này không đúng với tất cả loài kiến. Có loài sẽ dừng lại, lưỡng lự, nhưng cũng có loài vẫn vượt qua vòng tròn mà không hề do dự. Điều này phụ thuộc vào độ nhạy mùi và ngưỡng phản ứng hóa học của từng loài.

>> Xem thêm:Vì sao đồng hồ trên máy tính thường chạy chậm hơn so với điện thoại thông minh?

Tạm kết: Vòng tròn không phải phép thuật, mà là phản ứng bản năng

Vẽ vòng tròn “nhốt” kiến thực chất không phải là điều kỳ bí hay siêu nhiên. Đó chỉ là cách mà hệ thống cảm nhận mùi của loài kiến phản ứng với mùi lạ trong môi trường. Và điều thú vị hơn cả: chính sự đơn giản ấy lại là lời nhắc về cách tự nhiên vận hành – nơi mà mỗi loài đều mang trong mình một “hệ điều hành” riêng để tồn tại và thích nghi.