Hệ thống phòng thủ tên lửa Bal và Bastion: “Nắm đấm thép” bảo vệ bờ biển của Nga

Nâng cấp hệ thống phòng thủ ven biển từ những năm 1970 là một trong những ưu tiên quốc gia quan trọng của Nga bởi nước này có đường bờ biển trải dài, chiếm khoảng 2/3 tổng chiều dài biên giới. Để bảo vệ cả một khu vực rộng lớn như vậy, các nhà thiết kế vũ khí đã chế tạo hệ thống phòng thủ tên lửa bờ biển thế hệ mới K-300 Bastion được trang bị tên lửa chống hạm siêu thanh Oniks.

Hệ thống phòng thủ tên lửa K-300 Bastion. Ảnh: Sputnik.

Vào năm 2027, Nga có kế hoạch tái trang bị hoàn toàn lực lượng bảo vệ bờ biển của nước này bằng hệ thống phòng thủ Bal và Bastion thế hệ mới. 2 hệ thống này được thiết kế để chống lại sự xâm nhập của kẻ thù và các cuộc tấn công bằng tên lửa dọc theo vùng bờ biển của Nga.

K-300 Bastion

Hệ thống K-300 Bastion được chế tạo với mục đích tiêu diệt các phi đội của hải quân đối phương ở khoảng cách xa tới 300 km, trong khi tên lửa chống hạm P-800 Oniks được thiết kế để tránh các hệ thống radar mạnh mẽ lắp đặt trên tàu địch.

“Dữ liệu về mục tiêu bị khóa ngay khi “bộ não” AI của tên lửa khóa mục tiêu, sau đó việc theo dõi qua vệ tinh không còn cần thiết nữa. Tên lửa có thể lao vào mục tiêu một cách độc lập ngay cả trong điều kiện chiến tranh điện tử, khi các con tàu được trang bị hệ thống tác chiến điện tử làm mù tên lửa đang bay tới”, nhà phân tích quân sự Dmitry Safonov giải thích với Russia Beyond.

Một điều gây bất ngờ và cực khó chịu đối với tàu chiến của đối phương là khả năng tương tác của tên lửa Onik. Tên lửa này có thể trao đổi thông tin về các mục tiêu và chuyển hướng khi cần thiết, bay với tốc độ 2.600km/h. Mỗi chiếc có thể mang được 200kg chất nổ, đủ để hủy hoại danh tiếng (và lớp giáp ngoài) của bất cứ tàu chiến hiện đại nào.

Một hệ thống phòng thủ tên lửa Bastion gồm có 4 bệ phóng và chỉ cần 5 phút triển khai để chống lại một hạm đội của địch đang đến gần. Chúng có tổng cộng 24 tên lửa Oniks (trong đó có cả tên lửa dự phòng trong các phương tiện chuyên chở để tái nạp khi cần).

Bộ Quốc phòng Nga cho biết, năm 2016, hệ thống Bastion đã được đưa tới Syria và triển khai để phá hủy các mục tiêu trên mặt đất.

“Nga không có kẻ thù ở vùng biển Syria, do đó các tên lửa được bắn vào các mục tiêu trên đất liền để kiểm tra tính năng hoạt động của chúng và thu thập dữ liệu cuộc tấn công. Vì không có hướng dẫn nào được đưa ra yêu cầu thiết kế lại hay nâng cấp tên lửa, do vậy có thể nói rằng tất cả mọi người đều hài lòng với kết quả của hệ thống này”, chuyên gia Dmitry Safonov cho biết.

Tổ hợp tên lửa phòng thủ Bal

Tổ hợp tên lửa phòng thủ bờ biển Bal là loại khí tài bổ sung cho hệ thống Bastion, có tầm bắn lên tới 120km. Bal được trang bị hệ thống tên lửa hành trình chống hạm cận âm X-35 để tiêu diệt các tàu có lượng giãn nước không quá 5.000 tấn. X-35 có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, bất kể ngày hay đêm, mưa hay gió và có thể khắc phục tình trạng nhiễu sóng điện tử.

Khác biệt chính giữa 2 hệ thống Bal và Bastion là các mục tiêu được chỉ định trên biển. Trong khi Bastion được thiết kế để tiêu diệt các tàu khu trục lớn, Bal có nhiệm vụ bảo vệ vùng bờ biển của Nga khỏi các đội quân đổ bộ và các tàu hộ tống”, ông Safonov cho biết thêm.

Một tổ hợp Bal chứa tối đa 4 bệ phóng, 2 trạm chỉ huy - kiểm soát cùng một số lượng lớn bộ chuyển đổi có tên lửa dự phòng. Tổng sốtên lửađược trang bị cho một tổ hợp lên đến64quả.

Nhờ hệ thống dẫn đường hiện đại, tổ hợp tên lửa Bal có thể tấn công cùng lúc 6 mục tiêu hải quân. Tên lửa có thể phóng từ phía sau hàng rào tự nhiên hoặc hàng rào nhân tạo cao tới 1km, chẳng hạn như vách đá ở vùng ven biển. Điều này đồng nghĩa với việc hệ thống có thể được lắp đặt trong một khu vực được bảo vệ chặt chẽ, tránh xa lực lượng tình báo của đối phương.

Theo Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế, Hải quân Nga có hơn 40 hệ thống như vậy, được triển khai xung quanh các cơ sở hạ tầng hải quân quan trọng. Những năm gần đây, Nga đã tích cực tái trang bị hệ thống Bal cho các đơn vị phòng thủ bờ biển ở Bắc Cực, Crimea và khu vực Viễn Đông.