Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở: Sai lầm nghiêm trọng?

Việc Hoa Kỳ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở có thể trở thành một sai lầm chiến lược đối với nước này. Quan điểm này được chuyên gia người Mỹ Daniel R. Depetris đưa ra trong một bài viết trên tạp chí nổi tiếng The National Interest của Mỹ.

Mỹ đơn phương rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở là sai lầm nghiêm trọng.

Các chuyên gia lo ngại rằng, Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược Nga-Mỹ (START-3) sẽ không được gia hạn. Tuy nhiên, theo The National Interest, đây không phải là thỏa thuận quốc tế quan trọng duy nhất có tầm quan trọng đối với Hoa Kỳ.

Theo phương tiện truyền thông Hoa Kỳ, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang chuẩn bị cho việc Hoa Kỳ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở, một thỏa thuận được ký kết vào năm 1992 cho phép máy bay không vũ trang bay qua các nước thành viên. Ông Trump đã ký bản ghi nhớ về ý định đơn phương rời khỏi Hiệp ước này gần nửa năm trước, ông Daniel R. Depetris nhớ lại.

“Trước khi Tổng thống Donald Trump đưa ra quyết định cuối cùng, ông phải nghiêm túc suy nghĩ về thế giới sẽ như thế nào nếu không có Hiệp ước Bầu trời mở”, chuyên gia của The National Interest viết. Rủi ro đơn phương rút khỏi thỏa thuận vượt xa mọi lợi ích tiềm năng.

Theo Depetris, việc hủy bỏ Hiệp ước là một quyết định chính trị tồi tệ. Việc Hoa Kỳ đơn phương rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở sẽ cản trở nghiêm trọng khả năng thu thập thông tin về các hệ thống vũ khí chiến lược, máy bay, căn cứ tên lửa và quân đội của Nga.

Ông Depetris cho rằng, hệ thống theo dõi vệ tinh sẽ không giúp được gì cho Hoa Kỳ, vì nó sẽ không cung cấp cho Washington thông tin chính xác mà máy bay trinh sát có thể có được.

“Phá hủy Hiệp ước Bầu trời mở có nghĩa là mất một công cụ cực kỳ có giá trị cho quốc gia”, chuyên gia này viết.

Một quyết định như vậy, theo Depetris, sẽ có lợi cho Moscow và sẽ không ngăn Nga đưa ra các hạn chế bổ sung đối với các chuyến bay trinh sát của Mỹ. Nếu Washington rút khỏi hiệp ước, người Ngakhông có lý do để tuân thủ bất kỳ điều kiện nào mà các quốc gia khácquan tâm, nhà phân tích của The National Interest cho biết.

Theo Depetris, Hoa Kỳ phải đưa ra lựa chọn định mệnh. Việc rút đơn phương khỏi Hiệp ước Bầu trời mở là một động thái rất thiển cận. Ông tin chắc rằng, những vụ đe dọa như vậy sẽ không buộc Moscow phải ngồi vào bàn đàm phán. Một quyết định khác, một quyết định mang tính xây dựng hơn nhiều là tiến hành một cuộc đối thoại cởi mở và mang tính xây dựng với Nga về tất cả các vấn đề tranh chấp liên quan đến việc tuân thủ Hiệp ước.

Bây giờ là thời gian để tăng cường các thỏa thuận hợp tác, thay vì đột ngột phá vỡ chúng, ông Daniel R. Depetris kết luận.