Tại sao Nga không ngán nhóm tác chiến tàu sân bay của hải quân Mỹ?

Nhóm tấn công tàu sân bay (CSG) là một trong những vũ khí mạnh nhất trong kho vũ khí của Mỹ, có khả năng triển khai mức độ hỏa lực cực mạnh, vượt xa vùng biển của Mỹ. Trong phiên bản hiện đại, CSG thường bao gồm một tàu sân bay, một phi đội trên tàu sân bay (CVW), ít nhất một tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường, một đội tàu khu trục và một số tàu ngầm tấn công. Đội hình đáng sợ này không chỉ trở thành trụ cột của học thuyết hải quân Mỹ mà còn là một trong những biểu tượng dễ nhận biết nhất về sức mạnh quân sự của Mỹ. Các đối thủ của Washington cũng đã lưu ý. Và sau đây là những gì Nga, một trong hai đối thủ cạnh tranh quân sự lớn nhất của Mỹ, nghĩ về CSG của Mỹ.

Nga không có CSG và cũng không có khả năng có được khả năng đó trong tương lai gần. Hàng không mẫu hạm duy nhất của họ, Đô đốc Kuznetsov già nua và gặp nhiều vấn đề, không phù hợp với nhiệm vụ đó. Đô đốc Kuznetsov cũng không thực sự là một tàu sân bay theo cách hiểu truyền thống của phương Tây về thuật ngữ này. Thay vào đó, nó được gọi là “tàu tuần dương hàng không hạng nặng” để nhấn mạnh vai trò lai giữa tàu tuần dương tên lửa hạng nặng và tàu sân bay. Được trang bị nhiều vũ khí hơn nhiều so với các đối thủ của Mỹ và có khả năng hoạt động độc lập, lớp Kuznetsov được thiết kế để không bắt chước các tàu sân bay Mỹ, nhưng để đe dọa chúng nếu chúng xâm phạm lãnh thổ của Liên Xô (nay là Nga). Mục đích riêng của Kuznetsov phản ánh sự khác biệt cơ bản trong cách các chiến lược gia Nga và Mỹ nghĩ về sức mạnh hải quân. Nga luôn là một cường quốc trên bộ, được cấu trúc xung quanh các lực lượng trên bộ. Trong khi Mỹ là một quốc gia hàng hải cần hải quân triển khai lực lượng trên quy mô toàn cầu, nhiệm vụ chính của Hải quân Nga là đảm bảo biên giới Á-Âu rộng lớn của họ.

Nói một cách đơn giản, Nga không có CSG vì học thuyết quân sự của họ không yêu cầu những khả năng độc đáo mà nó cung cấp. Tuy nhiên, các chuyên gia Nga tôn trọng mối đe dọa do CSG gây ra. Một bài báo năm 2017 của hãng tin RIA Novosti của Nga có tựa đề "Các nguồn lực của nền dân chủ", đã mô tả các khả năng của CSG tỉ mỉ, nếu không muốn nói là khá chính xác, chi tiết. Bài báo kết thúc với một ghi chú: “CSG đại diện cho một lực lượng đáng gờm, có khả năng phá hủy, hoặc ít nhất là làm suy thoái cơ sở hạ tầng của ngay cả một quốc gia rộng lớn với quân đội hùng mạnh. Các quốc gia ven biển và hải đảo đặc biệt dễ bị tổn thương bởi chúng [CSG]. ”

Nhưng các đánh giá gần đây của Nga đã lạc quan hơn, phản ánh sự tự tin rằng hàng loạt dự án vũ khí mới nhất của Điện Kremlin đã mang lại lợi thế hơn trước nhóm CSG. Cuối năm 2020 Đại tá Nga đã nghỉ hưu Mikhail Khodaernok viết rằng tên lửa siêu thanh chống hạm có cánh 3M22 Tsirkon mới của Nga “sẽ thay đổi hoàn toàn cán cân sức mạnh trên biển cả”. Trong khi thừa nhận rằng tên lửa P-700 từ thời Liên Xô thiếu tầm bắn và hiệu suất để đe dọa hàng không mẫu hạm Mỹ, bài báo trên RT lập luận rằng "vấn đề này sẽ được giải quyết phần lớn" bởi Tsirkon. Với tầm bắn từ 1.000 đến 2.000 km, tốc độ tối đa vượt Mach 8 và khả năng cơ động giữa hành trình, Khodaernok cho rằng Tsirkon có thể dễ dàng vượt qua các hệ thống đất đối không của CSG hiện tại. Các nhà quan sát quân sự Nga cũng đã chỉ ra hệ thống Poseidon sắp tới - một tàu ngầm không người lái chạy chạy bằng năng lượng hạt nhân được trang bị đầu đạn nguyên tử 2 megaton – là một đối thủ mạnh mẽ đối với CSG. Vụ nổ đầu đạn tạo ra một cơn sóng thần phóng xạ có khả năng gây ô nhiễm một khu vực rộng lớn. Cơ sở quân sự của Nga khẳng định rằng tàu không người lái di chuyển quá nhanh và có tầm hoạt động quá lớn, khó có thể bị CSG đánh chặn.

CSG không còn là lực lượng hải quân không thể ngăn chặn như trước đây— ít nhất, không phải trong mắt Nga. Trích dẫn những tiến bộ gần đây của Điện Kremlin trong công nghệ vũ khí tiên tiến, các nhà quan sát Nga đương đại ngày càng tin tưởng rằng họ có công cụ để vô hiệu hóa những đội hình này trong trường hợp xảy ra một cuộc chiến tranh quy ước lớn với NATO. Với những hậu quả toàn cầu thảm khốc của một cuộc xung đột như vậy, chúng ta hãy hy vọng rằng cuộc tranh luận này mãi mãi vẫn là một bài tập về các giả thuyết.