Nỗi lo “cán bộ tha tôi ra rồi có bắt lại nữa không” của ông Chấn không phải không có cơ sở. Kéo dài và số phận pháp lý chưa có gì có thể nói trước được - đó là tình trạng hiện nay của ông Chấn sau khi có quyết định tái thẩm của TANDTC.

17 năm trước, ông Nguyễn Hồng Cầu - một nông dân ở xã Đông Hưng, huyện Tiên Lãng (Hải Phòng) - bị bắt về tội trộm cắp tài sản công dân khi… thu hoạch lúa trên chính mảnh ruộng của gia đình mình. Các phiên tòa hình sự sơ thẩm, phúc thẩm ở Hải Phòng đều khẳng định người này phạm tội “trộm cắp tài sản”. Sau nhiều năm kiên trì khiếu nại, kháng nghị, TAND tối cao kết luận các cấp tòa đã xử không đúng pháp luật và tuyên người này vô tội.

Dù đã ra tù nhưng ông Nguyễn Thanh Chấn mới chỉ là được tạm tha, chứ chưa phải vô tội. Trải qua một phiên tòa nữa để xử nghi phạm Lý Nguyễn Chung sau đó mới chứng minh được ông Chấn vô tội. Để gỡ tội cho ông Chấn, theo các cán bộ điều tra và luật sư, cần lấy lại lời khai của ông này. Đây cũng là cách để xác minh lại những tố cáo của ông Chấn về việc bị ép cung.

Hội đồng tái thẩm Tòa án Nhân dân Tối cao quyết định hủy bản án sơ thẩm và phúc thẩm, đã tuyên án chung thân với ông Nguyễn Thanh Chấn tội giết người. Vụ án lại quay về vạch xuất phát của quá trình tố tụng. Thẩm quyền điều tra, truy tố và xét xử lại thuộc các cơ quan tố tụng tỉnh Bắc Giang. Dư luận lại “căng mình” lo cho ông Chấn.

“Tôi không hiểu gì về pháp luật nên hôm ông Thể, Viện Phó Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao đọc quyết định tạm tha, thì tôi hỏi ngược trở lại: Thế hôm nay cán bộ tha tôi, đến hôm nào lại bắt tôi? ", ông Nguyễn Thanh Chấn nhớ lại...

10 năm tù tội là khoảng thời gian rất dài, đủ để “phá sản” cuộc đời của một con người. Cả gia đình sống trong tủi nhục, dưới con mắt miệt thị của dòng họ, của xã hội.… Những mất mát đến tột cùng đó còn do cả sự vô cảm của cơ quan chức năng?

10 năm tù tội là khoảng thời gian rất dài, đủ để “phá sản” cuộc đời của một con người. Cả gia đình sống trong tủi nhục, dưới con mắt miệt thị của dòng họ, của xã hội.… Những mất mát đến tột cùng đó còn do cả sự vô cảm của cơ quan chức năng?

Trong phiên thảo luận của Quốc hội chiều 7/11, Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang khẳng định ngành xác định mục tiêu hàng đầu là không để xảy ra oan sai, không để lọt tội phạm. Tuy nhiên chất vấn của các đại biểu dường như không thừa nhận khẳng định này khi nhắc tới vụ án Nguyễn Thanh Chấn (Bắc Giang) chịu oan sai 10 năm mà chỉ đến khi hung thủ thực tự lộ mặt câu chuyện mới được vỡ lẽ.

Trước những lời kể của ông Nguyễn Thanh Chấn - người vừa được trả tự do sau khi ngồi tù oan 10 năm cho rằng một số điều tra viên tỉnh Bắc Giang đã bức cung, gây áp lực tâm lý, khống chế tinh thần để bị can hoảng loạn mà nhận tội, một số công an trên địa bàn tỉnh đều phủ nhận hành động này.

Trước những lời kể của ông Nguyễn Thanh Chấn - người vừa được trả tự do sau khi ngồi tù oan 10 năm cho rằng một số điều tra viên tỉnh Bắc Giang đã bức cung, gây áp lực tâm lý, khống chế tinh thần để bị can hoảng loạn mà nhận tội, một số công an trên địa bàn tỉnh đều phủ nhận hành động này.

Ông Nguyễn Hòa Bình – Viện trưởng VKSND Tối cao cho biết, kháng nghị tái thẩm là khi có những tình tiết mới mà tòa không biết, tình tiết đó làm thay đổi bản chất vụ án, mà cụ thể trong vụ án này có sự xuất hiện của đối tượng Lý Nguyễn Chung.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chỉ đạo các ngành tố tụng TƯ khẩn trương minh oan, đền bù và khôi phục quyền lợi hợp pháp cho ông Nguyễn Thanh Chấn.

“Nếu Tòa án kết luận phạm nhân Nguyễn Thanh Chấn bị kết tội oan, thì phải kịp thời minh oan, khôi phục đầy đủ quyền lợi hợp pháp, bồi thường nhà nước cho người bị kết tội oan; điều tra, xử lý nghiêm người phạm tội; đồng thời phải điều tra, làm rõ nguyên nhân dẫn đến oan, sai, xác định trách nhiệm, xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân thuộc cơ quan tiến hành tố tụng đã điều tra, truy tố, xét xử oan đối với ông Nguyễn Thanh Chấn theo quy định của pháp luật”.

“Nếu Tòa án kết luận phạm nhân Nguyễn Thanh Chấn bị kết tội oan, thì phải kịp thời minh oan, khôi phục đầy đủ quyền lợi hợp pháp, bồi thường nhà nước cho người bị kết tội oan; điều tra, xử lý nghiêm người phạm tội; đồng thời phải điều tra, làm rõ nguyên nhân dẫn đến oan, sai, xác định trách nhiệm, xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân thuộc cơ quan tiến hành tố tụng đã điều tra, truy tố, xét xử oan đối với ông Nguyễn Thanh Chấn theo quy định của pháp luật”.

Suốt 10 năm ông Nguyễn Thanh Chấn (52 tuổi, quê quán thôn Me, xã Nghĩa Trung, H.Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) ở tù vì cái án hiếp dâm, giết người và cướp của trong khi gia đình tan nát, con cái phải bỏ học, vợ tâm thần...