Đề xuất cơ chế đặc biệt thúc đẩy kinh tế tư nhân bứt phá

Sáng ngày 15/5, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày trước Quốc hội dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm phát triển kinh tế tư nhân. Việc này nhằm thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 68, và tạo cú hích, đòn bẩy cho kinh tế tư nhân phát triển.

Đây là dự thảo có nội hàm rõ ràng, cấp bách, cần tháo gỡ ngay, chưa được thể chế hóa hoặc cần bổ sung, thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Theo tờ trình, dự thảo nghị quyết tập trung vào 5 nhóm chính sách lớn có tác động trực tiếp đến niềm tin và hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân.

Trong đó, nhóm chính sách cải thiện môi trường kinh doanh tập trung quy định nguyên tắc trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, cấp phép, xử lý vi phạm, tiếp cận nguồn lực, bảo đảm cạnh tranh bình đẳng và áp dụng thủ tục rút gọn trong phá sản doanh nghiệp.

Nhóm chính sách hỗ trợ tiếp cận đất đai và mặt bằng sản xuất hướng đến tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong các khu, cụm công nghiệp và vườn ươm công nghệ, đồng thời hỗ trợ việc thuê nhà, đất là tài sản công.

Nhóm chính sách về tài chính, tín dụng và mua sắm công sẽ hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn lãi suất thấp cho các dự án xanh, mở rộng phạm vi hoạt động của Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, cùng với ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu.

Đối với lĩnh vực khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực, nghị quyết đề xuất các ưu đãi thuế, hỗ trợ nền tảng dùng chung và triển khai chương trình đào tạo 10.000 CEO đến năm 2030.

Cuối cùng, nhóm chính sách hỗ trợ hình thành doanh nghiệp vừa và lớn, doanh nghiệp tiên phong tập trung vào các cơ chế đặt hàng, đấu thầu hạn chế hoặc chỉ định thầu thực hiện dự án trọng điểm, nhằm thúc đẩy sự phát triển của các tập đoàn kinh tế tư nhân có quy mô khu vực và toàn cầu.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban tán thành việc ban hành nghị quyết theo thủ tục rút gọn. Việc này phù hợp với chủ trương lớn của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về tháo gỡ “điểm nghẽn” thể chế, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.

Ủy ban cũng đồng tình với đề xuất giao UBND cấp tỉnh được quyền xác định diện tích đất với các khu, cụm công nghiệp thành lập mới, bảo đảm tối thiểu 20 ha/khu hoặc 5% diện tích dành cho doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp thuê lại.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra lưu ý cần hoàn thiện quy định để tránh cơ chế “xin – cho”, lợi dụng chính sách gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Trước đó, chiều muộn ngày 14/5, tại cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Nghị quyết cơ chế đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đây là nghị quyết ngắn gọn với những đột phá mới trong phát triển kinh tế tư nhân.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan rà soát nội dung về hỗ trợ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh... để bảo đảm bình đẳng giữa doanh nghiệp tư nhân trong nước và nước ngoài.

Dự kiến, dự thảo nghị quyết sẽ được Quốc hội thông qua vào ngày 17/5 tới.