Đối thoại thuế, hải quan: Doanh nghiệp mong nhiều hơn, sát thực tế hơn

Mong muốn có thêm chương trình đối thoại

Tại hội nghị đối thoại về chính sách, thủ tục hành chính thuế và hải quan năm 2025 ngày 26/12 tại Hà Nội, ông Hồ Sỹ Hùng - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, trong quá trình chuẩn bị nội dung hội nghị này, VCCI đã nhận được nhiều ý kiến, đánh giá tích cực của các doanh nghiệp (DN), hiệp hội DN về ngành thuế và hải quan khi áp dụng các quy định mới phù hợp với DN.

Trong đó, các DN đánh giá cao việc cơ quan thuế, hải quan áp dụng triệt để công nghệ thông tin, đơn giản hóa quy trình, thủ tục, giúp DN hoàn thành nghĩa vụ thuế nhanh hơn, thuận lợi hơn, chuyên nghiệp hơn.

Đại diện Công ty Cổ phần Giao nhận Hàng hóa Jupiter cho rằng, đối thoại chính sách với người dân và DN không chỉ là một hoạt động hành chính mà là biểu hiện của văn hóa quản trị nhà nước hiện đại.

Việc phổ cập hóa đơn điện tử và hệ thống kê khai thuế qua mạng đã thay đổi hoàn toàn việc quản lý tài chính của DN. Những thủ tục vốn trước đây mất nhiều ngày, nay chỉ cần vài cú nhấp chuột, mang lại sự minh bạch, chính xác. Việc triển khai hệ thống thông quan điện tử và dịch vụ công trực tuyến trong ngành hải quan đã giúp DN chớp được những thời điểm vàng trong kinh doanh quốc tế.

Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, DN mong muốn cơ quan thuế và hải quan có thêm nhiều buổi tập huấn trực tiếp về các chính sách mới, đặc biệt là quy định về hoàn thuế, quy tắc xuất xứ để DN tránh rủi ro pháp lý. Đồng thời, duy trì các kênh hỗ trợ trực tuyến như Zalo, Hotline để xử lý tức thời các sự cố kỹ thuật trong quá trình thông quan.

Ông Song Byung Su – đại diện Công ty TNHH Hana E&C (Hàn Quốc) bày tỏ: “Chúng tôi mong muốn các cơ quan tiếp tục nghiên cứu cải cách thủ tục hành chính để hồ sơ hoàn thuế đơn giản hơn nữa, đồng thời rút ngắn thời gian giải quyết thực tế. Chúng tôi cũng mong muốn có thêm các chương trình đối thoại chuyên đề sát thực tế để doanh nghiệp thực hiện thuận lợi hơn”.

Bà Lê Thị Duyên Hải – Phó Tổng thư ký Hội Tư vấn Thuế Việt Nam kiến nghị, cơ quan quản lý cần tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho các DN có số lượng hóa đơn lớn, cho phép mở rộng đối tượng lập hóa đơn đối soát, cho phép lập hóa đơn tổng cuối ngày trong một số lĩnh vực (vận tải, dịch vụ) để giảm chi phí và áp lực cho bộ phận kế toán.

Đối với xử phạt hành chính theo Nghị định 310, Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cho rằng, nếu hành vi vi phạm chỉ là thủ tục hành chính, không cố tình và không ảnh hưởng đến số thuế nộp ngân sách thì mức phạt nên mang tính răn đe thay vì gây gánh nặng quá lớn.

“Ví dụ, mức phạt 6-8 triệu đồng đối với cá nhân hay hộ kinh doanh khi sai sót chỉ tiêu dữ liệu mà không thiếu thuế là khá nặng, cần cân nhắc lại để tạo tâm lý yên tâm cho người nộp thuế khi chuyển đổi mô hình”, bà Hải nêu.

Bà Đỗ Thị Thu Thủy – Giám đốc Pháp lý & Hải quan, Công ty TNHH CPN DHL-VNPT, thành viên Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam.

Bà Đỗ Thị Thu Thủy – Giám đốc Pháp lý & Hải quan, Công ty TNHH CPN DHL-VNPT, thành viên Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam chia sẻ, đối với quy định về nhân viên đại lý hải quan, quy định hiện nay yêu cầu trình độ Cao đẳng trở lên thuộc khối ngành kinh tế/luật/kỹ thuật. Từ đó gây lãng phí nguồn nhân lực có kinh nghiệm thực tế nhưng không có bằng cấp đúng chuyên ngành. Do vậy, cần linh hoạt hơn trong khâu này.

Về doanh nghiệp ưu tiên, hiện số lượng DN ưu tiên còn khiêm tốn (chưa tới 80 doanh nghiệp). Cần có cơ chế công nhận DN ưu tiên cho nhóm ngành chuyển phát nhanh và đại lý hải quan.

Cũng theo bà Thuỷ, đôi khi hệ thống khai báo vẫn gặp sự cố hoặc cập nhật thuế suất chưa kịp thời dẫn đến hàng hóa ứ đọng. Cần nâng cấp hạ tầng để bảo đảm phản hồi 24/7.

“Về thời gian tham vấn, chúng tôi mong muốn cơ quan quản lý dành thời gian phù hợp để DN nghiên cứu và đóng góp ý kiến cho các dự thảo văn bản pháp luật trước khi ban hành”, bà Thuỷ kiến nghị.

Liên quan đến kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ, đại diện Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Thiên Lê – DN chuyên làm thủ tục logistics theo ủy quyền, kiến nghị cần có quy định hướng dẫn cụ thể hơn, nếu DN đã hoàn tất kiểm tra chuyên ngành ở khâu trước đó thì có thể sử dụng kết quả đó để thông quan, tránh kiểm tra chồng chéo gây mất thời gian.

Hỗ trợ kịp thời bất kỳ vướng mắc nào

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, Bộ sẽ xây dựng môi trường thuế, hải quan minh bạch, hiện đại, phục vụ tối đa cho cộng đồng DN.

Cảm ơn những ý kiến đề xuất của DN và hiệp hội DN, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, hội nghị đã có hơn 10.900 lượt truy cập trực tiếp hội thảo từ cả trong và ngoài nước. Ban tổ chức nhận được 220 câu hỏi và đã trả lời ngay 50 câu trên website.

"Năm nay, chúng ta đã thông qua Luật Thuế Thu nhập cá nhân, Luật Thuế GTGT, Luật Quản lý thuế và chuẩn bị sửa Luật Hải quan. Những ý kiến về hóa đơn điện tử cho sàn thương mại điện tử, về kiểm tra chuyên ngành hay mức xử phạt hành chính, chúng tôi ghi nhận toàn bộ để rà soát, điều chỉnh trong các Nghị định hướng dẫn sắp tới, có hiệu lực từ 1/7/2026", ông Tuấn nói.

Theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, quan điểm của Bộ Tài chính là chuyển mạnh sang hỗ trợ, đối thoại trực tuyến và trực tiếp. Không chỉ đối thoại định kỳ mà bất cứ vướng mắc nào cũng cần được hỗ trợ kịp thời.

"Chúng tôi sẽ nâng cao tương tác giữa các sàn thương mại điện tử với cơ quan thuế để tạo thuận lợi cho cả người bán và người mua. Bộ Tài chính cam kết sẽ xây dựng môi trường thuế, hải quan minh bạch, hiện đại, phục vụ tối đa cho cộng đồng DN", Thứ trưởng Cao Anh Tuấn nhấn mạnh.

Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về thuế, hải quan; triển khai hiệu quả các luật mới được ban hành. Đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và DN.