Cô giáo rời bục giảng, trồng sachi, vừa khỏe người vừa nặng ví

Những mũi tên đều trúng đích

Nhiều người khi tiếp xúc với chị Lê Thị Vân - Giám đốc Công ty CP Inca Việt Nam (Hòa Bình) đều tỏ ra khá bất ngờ và thú vị khi biết chị từng là một một giáo viên. Không hề được đào tạo bài bản về nông nghiệp, ngành dược, cũng chẳng có nhiều vốn liếng kinh doanh, chỉ có sự quyết tâm, táo bạo và tâm huyết là điều giúp chị thành công.

Với tâm huyết của mình, chị Lê Thị Vân đã cho ra đời nhiều sản phẩm quý từ cây sachi. Ảnh: Ngọc Tùng

Vừa pha cốc trà được làm từ lá sachi, rồi đem hạt sachi sấy khô, sachi phủ chocolate mời khách, chị Vân vừa giới thiệu: Sachi là loại thực phẩm tăng cường sức khỏe và kéo dài tuổi thọ. Quả sachi có hàm lượng dinh dưỡng cao, nhất là omega 3, 6, 9; bên cạnh đó, đây cũng là loài thực vật chứa hàm lượng chất chống ôxy hóa tự nhiên rất cao. Tinh dầu sachi, cho lượng omega 3 gấp 17 lần từ cá hồi...

Có lẽ không cần phải nói nhiều về những công dụng ấy, bởi trước khi về Việt Nam, loại cây này được ví là “siêu thực phẩm mới” hay “vua của các loại hạt”. Nhưng có một điểm mà ít người biết, hiện nay, sachi đã được chị Vân khai thác triệt để mọi thành phần của cây.

Nông dân ở bản Khạng, xã Địch Giáo (Tân Lạc, Hòa Bình) thu hoạch quả sachi. Ảnh: N.T

“Loại cây này độc đáo lắm, đó là cây đa tác dụng: Cây lâm nghiệp, nông nghiệp, cây dược liệu. Trên thế giới, sản phẩm chế biến từ cây sachi rất đa dạng, hạt có thể ép làm tinh dầu dùng để sản xuất dầu ăn, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm; xay làm bánh hoặc ăn trực tiếp cũng rất ngon. Nhưng thú vị hơn cả, lá sachi còn được dùng làm trà, ngọn làm rau, quả non ăn sống...” - chị Vân hồ hởi.

Đó là một lần khi đi thăm vườn sachi, nhìn những chiếc lá xanh tươi, chị thầm nhủ: Quả sachi có nhiều dinh dưỡng thì những bộ phận khác của cây cũng như vậy. Chị Vân mạnh dạn mang suy nghĩ của mình cùng một bó cây sachi tươi đến gặp PGS-TS Nguyễn Thị Trâm - nguyên Phó Viện trưởng Viện Sinh học nhờ bà phân tích. Một tuần sau, chị nhận được thông báo: Ngoài các thành phần dinh dưỡng như ở quả (tỉ lệ có thấp hơn), trong thân và lá sachi còn có hàm lượng canxi cao, có thể làm thức uống tốt cho sức khỏe.

Phấn khởi, chị Vân quyết định chế biến trà từ loại thực phẩm này. Với công thức khá đơn giản là sấy khô, nghiền nhỏ lá sachi, không cần thêm bất kỳ hương, phụ liệu như các loại trà khác, chị cho ra đời hai sản phẩm là trà túi lọc, bột trà hòa tan. Sau khi đem cho nhiều người cùng thưởng thức, chị Vân vỡ òa khi nhận được phản hồi về trà sachi có hương vị rất thơm ngon và đặc biệt là tính mát.

Đưa sản phẩm này ra thị trường, chị Vân nhận được tín hiệu rất tích cực, đem lại doanh thu và góp phần giải bài toán về vốn cho của công ty. Cũng từ đó, chị nhận thấy tiềm năng lớn để mở rộng diện tích trồng cây sachi ở Hòa Bình. Với mức đầu tư khoảng 60 triệu đồng/ha, sau 2 năm, người dân có thể thu hồi vốn và có lãi sau năm thứ ba với mức thu ổn định 150 triệu đồng/ha/năm.

Sau khi xây dựng vùng nguyên liệu, chị Vân đầu tư dây chuyền sản xuất, chế biến sản phẩm ngay tại Hòa Bình. Hiện nay, Công ty Inca Việt Nam đã có các sản phẩm như dầu Omega 3, 6, 9, trà túi lọc giải độc, hạt rang sấy, hạt phủ chocolate. Sản phẩm sản xuất ra đến đâu tiêu thụ nhanh đến đó, công ty có nhiều đơn đặt hàng xuất khẩu từ các nước Hàn Quốc, Nhật Bản và Mỹ,

Nhân rộng “giấc mơ Sachi”

Khi được hỏi về cơ duyên đến với loại cây này, chị Vân chia sẻ: Từ nhỏ, sức khỏe tôi rất kém, người gầy như que củi, cuộc sống phải phụ thuộc vào thuốc men, sức khỏe yếu, ảnh hưởng đến gia đình, đồng nghiệp và học sinh. May mắn, năm 2012 chị gặp một vị tiến sĩ trong ngành dinh dưỡng. Sau khi khám và biết được nguyên nhân dẫn đến tình trạng sức khỏe của chị, ông đã hướng dẫn chị chế độ ăn uống hợp lý, từ đó, sức khỏe chị cải thiện.

Sau đó, chị nảy ra ý tưởng mở câu lạc bộ dinh dưỡng để chia sẻ kiến thức sức khỏe, hướng dẫn mọi người cùng thực hiện. Cũng vì vậy, chị Vân phải gác lại việc dạy học để chuyên tâm hơn vào công việc này. Từ một bệnh nhân, chị trở thành người nghiên cứu nhiều về các loại cây dược liệu, đến công thức dinh dưỡng, thực phẩm chức năng cho sức khỏe.

Chị luôn tìm kiếm những loại dược liệu có thể trồng tại địa phương. May mắn, chồng chị Vân công tác trong ngành nông nghiệp tại Hòa Bình, thường xuyên tìm tòi thử nghiệm những cây trồng mới. Một lần, người bạn của chồng đi công tác tại Thái Lan, khi về đã chia sẻ về cây sachi với nhiều công dụng, hiệu quả kinh tế cao. Thấy đúng là loại thực phẩm mình đang cần, chị Vân và chồng quyết định sang đó học hỏi và mua giống về trồng.

Được các giáo sư ở Học viện Nông nghiệp Việt Nam hướng dẫn, năm 2015 chị quyết định thành lập Công ty CP Inca Việt Nam và bỏ vốn đầu tư 10ha vùng nguyên liệu ở huyện Đà Bắc (Hòa Bình). Sau những thử nghiệm ban đầu thất bại, không nản chí, chị Vân kiên trì thuyết phục bà con thực hiện liên kết sản xuất. Công ty cung cấp giống, kỹ thuật và ký cam kết thu mua sản phẩm người dân.

Đi đến các huyện, nghe chị Vân trình bày mô hình, chứng minh sự hiệu quả, lãnh đạo địa phương và nhân dân đều bị thuyết phục. Nhờ đó, đến nay, vùng nguyên liệu của công ty đã được 100ha với 50ha đang cho thu hoạch, tập trung ở các huyện: Lương Sơn, Kỳ Sơn, Đà Bắc, Kim Bôi, Tân Lạc và TP.Hòa Bình.

“Công ty đã lên kế hoạch cấp phát cây sachi giống và hướng dẫn quy trình trồng, chăm sóc cho các hộ nghèo trên địa bàn tỉnh. Trước mắt, để người dân tiếp cận với mô hình này và sử dụng sachi làm món ăn hàng ngày. Sau đó, chúng tôi sẽ hỗ trợ để họ phát triển, tăng thu nhập hướng tới thoát nghèo” - chị Vân chia sẻ.