FiinGroup: Chỉ 19% doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận được vốn vay

DNVN - Mặc dù chiếm tới 95% tổng số doanh nghiệp cả nước, khối doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) đang đối mặt với một khoảng trống tài chính đáng báo động khi chỉ có 9,3% trong số đó tiếp cận được nguồn vốn vay, so với tỷ lệ hơn 56% của các doanh nghiệp lớn.

Nhà đầu tư Hàn Quốc muốn rót 60 triệu USD làm sân golf tại Gia Lai / Ngành chè Thái Nguyên hướng tới mục tiêu tỷ USD

Khó tiếp cận tín dụng

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị khẳng định vai trò then chốt của khu vực kinh tế tư nhân, trong đó doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) là lực lượng nòng cốt. Tuy nhiên, sức khỏe tài chính của DNVVN dễ bị ảnh hưởng và rủi ro gia tăng.

Theo báo cáo phân tích "Tín dụng cho DNNVV: Cơ hội và Rủi ro" tháng 8/2025 của FiinGroup, vai trò của khu vực kinh tế tư nhân, đặc biệt là khối DNVVN, ngày càng được khẳng định là động lực then chốt của nền kinh tế. Tuy nhiên, sức khỏe tài chính của nhóm doanh nghiệp này lại rất mong manh trước những biến động.

Dù chiếm số lượng áp đảo (95%) nhưng báo cáo chỉ ra rằng, doanh thu của nhóm này chỉ chiếm 19% tổng doanh thu của toàn bộ doanh nghiệp. Tương tự, đóng góp vào kim ngạch xuất nhập khẩu cũng rất hạn chế, chỉ chiếm 6,7% tổng kim ngạch xuất khẩu và 9% tổng kim ngạch nhập khẩu.

Phân tích theo mô hình chấm điểm rủi ro của FiinGroup cho thấy một sự phân tầng rõ rệt: trong khi khoảng 60% doanh nghiệp lớn có mức rủi ro rất thấp, thì có đến hơn 70% DNVVN lại nằm trong nhóm có rủi ro từ trung bình đến cao.

Một trong những thách thức lớn nhất của DNVVN là khả năng tiếp cận vốn vay.

Đặc biệt, các ngành có rủi ro cao nhất, thể hiện qua tỷ lệ doanh nghiệp đóng cửa, là kinh doanh bất động sản (9,1%) và lưu trú & ăn uống (8,7%).

Một trong những thách thức lớn nhất của DNVVN chính là khả năng tiếp cận vốn vay. Báo cáo cho thấy, chỉ có 9,3% DNVVN đang có nợ vay, một con số quá nhỏ bé so với tỷ lệ 56,1% của các doanh nghiệp lớn. Khoảng trống này cho thấy rào cản lớn về mặt tài chính đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tồn tại và phát triển của DNVVN.

Phân tích sâu hơn cho thấy, các ngân hàng và tổ chức tài chính có xu hướng chọn lọc khách hàng có thời gian hoạt động đủ lâu. Gần 85% DNVVN vay vốn được có thời gian hoạt động từ 5 năm trở lên và có hồ sơ rủi ro tốt hơn. Tuy nhiên, vẫn còn một "vùng tiềm năng" chưa được khai thác.

"Vẫn còn khoảng 40% doanh nghiệp hoạt động trên 5 năm, có mức rủi ro từ trung bình đến thấp nhưng chưa tiếp cận được vốn vay. Đây có thể là nhóm tiềm năng mà các ngân hàng nên nhắm tới", chuyên gia của FiinGroup nhận định.

Cơ hội cho ngành xây dựng

Mặc dù đối mặt nhiều thách thức, báo cáo cũng chỉ ra những tín hiệu tích cực. Sau giai đoạn khó khăn 2022-2024 với đỉnh điểm là gần 60% DNVVN có rủi ro từ cao đến rất cao, năm 2025 đã ghi nhận sự cải thiện đáng kể. Hiện chỉ còn hơn 40% DNVVN ở mức rủi ro cao, trong khi gần 27% đã chuyển sang nhóm rủi ro thấp và rất thấp.

Báo cáo cũng chỉ ra tiềm năng lớn trong việc cấp tín dụng cho ngành xây dựng. Ngành này có hiệu quả kinh doanh tương đối khả quan với biên lợi nhuận gộp bình quân 11,71% và biên lợi nhuận ròng dương. Tuy nhiên, mới chỉ có khoảng 7% DNVVN trong lĩnh vực này được tiếp cận vốn vay.

"Đây là cơ hội tốt để các ngân hàng xem xét mở rộng cấp tín dụng, đặc biệt hướng tới nhóm DNVVN có rủi ro trung bình và thấp", FiinGroup đánh giá.

Hiện có khoảng 53.000 doanh nghiệp xây dựng chưa vay vốn, trong đó có 31.000 doanh nghiệp được xếp hạng rủi ro thấp và trung bình, là thị trường tiềm năng cho các tổ chức tín dụng.