“Thị trường phụ thuộc nhiều vào các chính sách của nhà nước và cái đó làm hại cho những người sản xuất gạo thay vì giúp”, chuyên gia kinh tế, TS Alan Phan cho biết.

Bộ Công Thương cho biết đang "xin" Chính phủ cho cơ chế thí điểm xuất khẩu gạo tiểu ngạch sang Trung Quốc tại cửa khẩu của tỉnh Lào Cai. Nếu được phê duyệt, đây là sẽ giải pháp nhằm “cứu ” giá lúa gạo trong nước, đồng thời mở cửa cho gạo Việt vào thị trường tiềm năng hơn 1 tỷ dân này.

Gạo là lương thực chính của con người, trong thơ - ca dao xưa có rất nhiều bài ca ngợi, ví von về gạo. Chắc hẳn chúng ta không ai không biết đến những câu thơ trong bài: "Hạt gạo làng ta" của nhà thơ Trần Đăng Khoa:

Mạch nguồn đạo lý nghìn năm của dòng giống Việt mình, sớm xuân nay, mong bật nẩy thêm ngàn, vạn chồi biếc nhân văn, xuyên qua băng giá của lòng tham, lòng vị kỷ, thói thờ ơ, vô cảm, ấm sáng lên hơi ấm của tình đồng loại, tình yêu đất đai, cỏ cây xứ sở; của lòng thương nước, thương nòi ...

Nói thị trường khó khăn các doanh nghiệp sẽ hạ giá thu mua gạo từ nông dân xuống, thu nhập của nông dân sẽ bị ảnh hưởng.

Ông Trần Công Thắng, Trưởng Bộ môn Nghiên cứu Chiến lược và Chính sách phát triển, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp, Nông thôn (IPSARD) cho biết, cách đây 2 năm Viện đã dự báo Campuchia sẽ là một trong những đối thủ cạnh tranh của Việt Nam trong việc xuất khẩu gạo.

GS Võ Tòng Xuân, chuyên gia Nông nghiệp cho biết, không có thương hiệu là thách thức lớn nhất với gạo Việt. Hiện, chất lượng gạo của Việt Nam kém là do cách làm ăn chụp giật của các thương lái, trộn lẫn các loại gạo cao cấp thấp cấp với nhau. Điệp khúc được mùa mất giá , nông dân bỏ ruộng vẫn tiếp diễn do các bộ, ban ngành đang bỏ mặc nông dân.

Trong nỗ lực đẩy nhanh tốc độ giải phóng kho dự trữ gạo, ngày 13/2, Bộ Thương mại Thái Lan đã chào bán 220.000 tấn gạo theo hình thức đấu giá. Điều này có thể tạo thêm sức ép lên gạo Việt khi mà mới đây Philippines cũng cho phép các tư thương nhập khẩu 163.000 tấn gạo trong năm nay, trong đó gần 2/3 số gạo nhập của Thái Lan.

Chính phủ Philippines vừa cho phép các tư thương nhập khẩu 163.000 tấn gạo trong năm nay, trong đó gần 2/3 số gạo nhập của Thái Lan.

“Việc Trung Quốc hủy bỏ đơn hàng nhập khẩu gạo từ Thái Lan tạo thêm cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam, tuy nhiên hơn lúc nào hết các hiệp hội trong nước phải thống nhất tránh cạnh tranh nhau”.

15 năm trước, một xí nghiệp chế biến cá basa nhỏ được thành lập tại Đồng Tháp để gia công cho các công ty xuất khẩu thủy sản vốn bắt đầu manh nha phát triển lúc đó. Ít ai ngờ rằng xí nghiệp đó 15 năm sau đã trở thành công ty lớn nhất nhì ngành thủy sản Việt Nam. Còn bà chủ của nó cũng là doanh nhân giàu có số 1 trong ngành (tính đến tháng 10/2013). Đó là câu chuyện của Vĩnh Hoàn và nữ Chủ tịch Trương Thị Lệ Khanh.

Dự kiến năm 2014 Việt Nam sẽ xuất khẩu khoảng 6,5 – 7 triệu tấn gạo. Muốn đạt con số này, phải tiếp tục tập trung vào thị trường Trung Quốc cả chính ngạch và tiểu ngạch.

Doanh nghiệp tập trung và đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường truyền thống cũng như thay đổi cách phân chia hạn ngạch.

Chúng ta vẫn nói hội nhập là động lực để cải tổ. Nhưng quan trọng là chúng ta có đủ ý chí nội tại để thay đổi, hòa mình vào thông lệ chung hay không.

Chính phủ chỉ đạo ưu tiên hỗ trợ xuất khẩu gạo, cà phê, cao su, tôm, cá… vào các thị trường xuất khẩu trọng điểm.