Chuyển đổi số ngành du lịch: Có cần phải đưa ra tiêu chuẩn dữ liệu?

Tại diễn đàn "Luồng xanh" cho du lịch cất cánh với chủ đề "Chuyển đổi số: Động lực phát triển bền vững" do VCCI tổ chức mới đây, ông Nguyễn Quyết Tâm - Uỷ ban Phát triển Chính phủ số thuộc Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA), Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty VietISO cho biết du lịch là ngành kinh tế hỗn hợp. Vì vậy dữ liệu cần phải kết nối với nhau và cần phải có tiêu chuẩn dữ liệu du lịch.

Nếu không có tiêu chuẩn dữ liệu thì không kết nối được. Sau quá trình tư vấn cho các tỉnh triển khai chuyển đổi số thì thấy mỗi tỉnh làm một kiểu. Thực sự là chúng ta đang lãng phí nguồn lực. Vì tiêu chuẩn dữ liệu triển khai không chuẩn thì khi lên mạng dùng chung về cơ bản sẽ thiếu. Chúng ta làm gì để có thể kết nối được các nền tảng, dữ liệu với nhau để tạo để tạo ra sản phẩm du lịch? Đây là điều chúng ta cần quan tâm.

"Tôi đề xuất làm như thế nào đó để tìm ra tiêu chuẩn dữ liệu cho ngành du lịch. Chắc chắn cần phải làm được điều này vì nếu không làm được thì sẽ không hy vọng gì cho câu chuyện chuyển đổi số cho ngành du lịch. Khi không kết nối được với nhau cho dù chúng ta có thể đưa ra API (giao diện lập trình ứng dụng), dữ liệu vẫn phải là tiêu chuẩn", ông Tâm nói.

Ngoài ra, chuyển đổi số cho mảng hướng dẫn viên du lịch (HDVDL) sẽ phải như thế nào trong khi chúng ta để mảng dữ liệu không được khai thác. Đây là bài toán chuyển đổi số mang tính chất toàn ngành.

Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Lê Phúc – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho rằng, khi triển khai xây dựng trục liên thông dữ liệu, các cơ quan Nhà nước muốn liên thông được thì đương nhiên phải có API để kết nối và phải có tiêu chuẩn. Doanh nghiệp phải chọn tiêu chuẩn chung nhất, theo đó bắt buộc xuất ra có cùng dữ liệu thì mới có thể kết nối được với nhau.

Về việc tiếp cận nguồn dữ liệu, Tổng cục Du lịch có hơn 28.000 cơ sở dữ liệu HDVDL, nhưng giữa các bên phải cùng làm việc và thống nhất với nhau vì đây là dữ liệu cá nhân, không thể chia sẻ một lần hết tất cả. Chỉ chia sẻ những gì có thể công khai và những gì theo quy định. Còn trên trang web của Tổng cục Du lịch, những gì chia sẻ được Tổng cục đã công khai.

Về vấn đề này, theo ông Nguyễn Trọng Đường - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Quản lý doanh nghiệp (Bộ Thông tin và Truyền thông), ông Phúc nói không sai khi đề cập đến chia sẻ dữ liệu cá nhân, tuy nhiên vẫn có cách làm.

"Hướng dẫn viên cũng cần khách hàng. Chúng ta hoàn toàn có thể ra quy chế về chia sẻ và công khai thông tin cá nhân. Nếu cứ lăn tăn rằng dữ liệu cá nhân không được chia sẻ, thì sẽ khó tiếp cận. Tôi hy vọng, Tổng cục Thống kê có thông tin dữ liệu về 28.000 HDVDL và sẽ rà soát lại một lần nữa. Ai đồng ý công khai số điện thoại, tên, tuổi, địa chỉ để khách du lịch hoặc công ty lữ hành thuê thì tích vào ô đồng ý hoặc dùng chữ ký số cá nhân gửi email", ông Đường đề xuất.

Thực tế đã xảy ra việc khi đi du lịch Hạ Long muốn sang Hải Phòng phải lên bờ xin giấy phép. Tại sao không kết nối với nhau để ngồi trên tàu xin giấy phép, trong khi hai địa điểm chỉ cách nhau 100m.

Các đơn vị du lịch, Tổng cục Du lịch, Sở Du lịch địa phương cần tăng cường kết nối với nhau. Dữ liệu là trọng tâm của chuyển đổi số và nếu không giải quyết được rốt ráo vấn đề dữ liệu, không giải quyết được vấn đề chia sẻ dữ liệu, mở dữ liệu và kết nối dữ liệu thì hoạt động khó hiệu quả.

"Bộ Thông tin và Truyền thông sẵn sàng tay cùng các đơn vị liên quan kết nối liên thông dữ liệu. Chúng tôi hiểu những vướng mắc. Nhưng vướng mắc lớn nhất, khó nhất, bất cập nhất chính là con người, người làm, chứ không phải do công nghệ hay do tiêu chuẩn nào cả. Nếu muốn thì tìm cách, nếu không muốn thì tìm lý do. Và có rất nhiều lý do được đưa ra. Hy vọng chúng ta sẽ tìm cách chứ không đi tìm lý do trong câu chuyện này", ông Đường nêu.

Bản thân các DN không nên tự xây dựng nền tảng. Các DN phần lớn là DN nhỏ và vừa, hoặc là DN lớn thì cũng chưa đến mức phải lập đội IT để xây dựng phần mềm cho riêng mình. DN cứ sử dụng nền tảng số, chọn cái nào tốt nhất, phù hợp nhất để dùng. Khi dùng nền tảng nhớ đưa ra yêu cầu dữ liệu là của DN, dữ liệu là độc lập. Bất cứ lúc nào thôi không dùng nền tảng nữa thì DN sẽ rút dữ liệu về.

Trước những khó khăn này về khai thác dữ liệu, VietISO triển khai hệ thống nền tảng số dùng chung iTourism. Đây là nền tảng quản lý dành cho cấp Tổng cục Du lịch được xây dựng với mục tiêu kết nối dữ liệu giữa Tổng cục Du lịch với hoạt động cấp Sở Du lịch và DN du lịch trực thuộc, nâng cao chất lượng quản lý. Đồng thời dễ dàng đưa ra đánh giá tổng quan thị trường, dự báo xu hướng và xây dựng chiến lược phát triển ngành.