DN càng lớn thì tỷ lệ chịu tác động tiêu cực từ Covid-19 càng cao

Lực lượng DN được coi như huyết mạch của nền kinh tế, hiện đang bị tổn thất lớn bởi dịch bệnh Covid-19. DN trong các nhóm ngành bị ảnh hưởng trực tiếp như du lịch, hàng không, hậu cần du lịch, nhà hàng, khách sạn, giáo dục,… đã rơi vào tình trạng “ngủ đông” trong suốt 3 tháng qua. Trong tình hình dịch bệnh, các DN phải đối mặt với “khó khăn kép”, đó là vừa thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, vừa bị giảm mạnh thị trường đầu ra tiêu thụ hàng hoá và xuất khẩu, nhất là các ngành hàng tham gia sâu vào mạng lưới sản xuất, chuỗi giá trị toàn cầu như dệt may, da giầy, điện tử, điện thoại…

Kết quả khảo sát gần 130.000 DN do Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) thực hiện vào cuối tháng 4 vừa qua cho thấy, khoảng 86% DN bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19.

Trong đó, các DN có quy mô càng lớn thì tỷ lệ chịu tác động tiêu cực từ dịch Covid-19 càng cao. Cụ thể, nhóm doanh nghiệp lớn (hiện chiếm 2,8% tổng số doanh nghiệp) là nhóm có tỷ lệ doanh nghiệp chịu tác động nhiều nhất với tỷ lệ 92,8%; tiếp đến là nhóm doanh nghiệp vừa (91,1%) và nhỏ (89,7%); tỷ lệ này ở nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ (hiện chiếm 62,6% toàn bộ doanh nghiệp) là thấp nhất với 82,1%.

Cũng theo kết quả khảo sát, về loại hình DN, DN FDI là đối tượng chịu nhiều tác động nhất của dịch Covid-19 (với 88,7%); tỷ lệ này đối với nhóm doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp ngoài nhà nước lần lượt là 87,3% và 85,5%.

Theo ngành kinh tế, một số ngành công nghiệp trọng điểm đang phải đối mặt với những khó khăn khi hầu hết các DN quy mô lớn phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu (dệt may, da giày, điện tử và sản xuất ô tô, ...).

Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho biết, dịch bệnh đã khiến doanh thu quý I/2020 của các DN giảm mạnh xuống còn 74,1% so với cùng kỳ năm trước và dự kiến 4 tháng đầu năm 2020 sẽ tiếp tục giảm xuống còn gần 70% cùng kỳ năm 2019. Mặc dù doanh thu bị giảm mạnh so với kế hoạch đề ra, tuy nhiên các DN vẫn phải gánh chịu các khoản chi phí hàng ngày như chi trả lương và các khoản chi phí liên quan cho người lao động, chi phí lãi vay, thuê mặt bằng,…

Một trong những khó khăn lớn nhất của các DN hiện nay là thiếu vốn, đặc biệt là vốn lưu động, trong đó khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản có tỷ lệ DN bị thiếu hụt vốn cao nhất. Nhiều DN đã ví dòng tiền như là máu trong cơ thể, thiếu máu thì cơ thể không thể khoẻ mạnh được. Nếu tình trạng thiếu máu kéo dài và trầm trọng thì ắt sẽ ảnh hưởng đến sức sống của DN.

Thu hút đầu tư nước ngoài trong quý I/2020 cũng bị giảm cả về số lượng và tổng vốn đầu tư đăng ký. Nguyên nhân chủ yếu do các hoạt động xúc tiến đầu tư, tìm hiểu thị trường của các nhà đầu tư đã bị trì hoãn, bị huỷ; thị trường đầu tư toàn cầu bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch Covid-19. Khu vực DN nhà nước cũng đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Các số liệu về tình hình đăng ký DN trong 4 tháng đầu năm 2020 cũng cho thấy những diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của toàn bộ khu vực DN: số lượng DN thành lập mới giảm 13,2% so với cùng kỳ năm 2019 và tổng số vốn đăng ký bổ sung giảm 20,4% so với cùng kỳ năm 2019; quy mô DN bị thu hẹp; số DN đăng ký tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh 33,6% so với cùng kỳ 2019.

Trong thời gian khó khăn vừa qua, cộng đồng DN Việt Nam đã và đang phát huy tinh thần vượt khó, tự lực, tự cường, nỗ lực duy trì sản xuất kinh doanh, đảm bảo việc làm cho người lao động.

Theo kết quả của các cuộc khảo sát gần đây cho thấy, các DN Việt Nam đã rất chủ động có các giải pháp tự giải cứu. Nhiều sáng kiến đã được triển khai để khắc phục những tác động tiêu cực của dịch bệnh như áp dụng giờ làm linh hoạt; cắt giảm chi phí sản xuất; rà soát, tìm kiếm nguồn cung ứng nguyên vật liệu thay thế; tích cực tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt là khai thác thị trường nội địa, nhanh nhạy nắm bắt cơ hội kinh doanh mới; ứng dụng công nghệ số trong sản xuất kinh doanh;…

Điều đáng mừng là trong giai đoạn rất khó khăn hiện nay, cộng đồng DN đã phát huy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, chia sẻ khó khăn, hỗ trợ các DN khác cùng nhau ứng phó, vượt qua thách thức, khó khăn: khoảng 90% DN được khảo sát sẵn sàng giúp đỡ các DN khác; trên 50% DN thực hiện giãn công nợ cho DN đối tác; gần 50% DN thực hiện giảm giá; gần 40% chia sẻ khách hàng với DN khác; gần 30% DN chia sẻ thị trường; 6% thực hiện cho DN khách hàng vay. Đã có nhiều DN chung vai chia sẻ với Chính phủ trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh.