Đặc sản ‘nhìn phát sợ, ăn phát ghiền’ của Quảng Ninh: Giá đắt như vàng, xưa là món tiến vua

Ảnh minh họa

Sá sùng, còn được gọi là sa trùng, có hình dáng tương tự giun đất nhưng kích thước lớn hơn (từ 5 đến 40cm). Loài sinh vật biển quý này sống chủ yếu ở vùng biển Quảng Ninh, ẩn mình trong các lớp cát sâu hoặc hang đá ở độ sâu khoảng 30m dưới đáy biển.

Loài trùng này chỉ có thể khai thác khi thủy triều rút, thường từ tháng 3 đến tháng 7 hằng năm. Người dân phải dậy từ sáng sớm, chờ nước xuống mới có thể đào bắt. Với giá trị dinh dưỡng cao, chứa tới 18 loại axit amin và 17 khoáng chất thiết yếu, sá sùng được Đông y đánh giá là bài thuốc bổ thận, tráng dương, hỗ trợ điều trị hen suyễn và giúp trẻ em còi xương phát triển tốt hơn.

Giàu dinh dưỡng, hiếm có và khó thu hoạch - đó là lý do khiến món đặc sản này có giá thành đắt đỏ mà vẫn được săn lùng.

Từ xưa, người dân Quảng Ninh đã xem sá sùng là “linh hồn của nước dùng”. Nhiều đầu bếp truyền thống còn dùng sá sùng thay cho mì chính. Khi ninh cùng xương để nấu phở hoặc bún, hương vị ngọt thanh của sá sùng giúp nước lèo trong và đậm đà, tạo nên mùi vị khó quên cho món ăn Việt.

Trên thị trường hiện có sá sùng tươi và sá sùng khô.

Sá sùng tươi là loại được giới sành ăn đánh giá cao nhất, có thân tròn dày, sạch cát, tỏa mùi đặc trưng của biển. Tuy nhiên, việc chọn được sá sùng tươi ngon không hề dễ.

Sá sùng khô lại phổ biến hơn nhờ dễ bảo quản, để được lâu. Sá sùng khô ngon thường có màu trắng ngà, thân dày, mùi thơm đặc trưng. Nếu sản phẩm có mùi lạ, thân teo tóp, hoặc ngả màu thì rất có thể đã để quá lâu hoặc bị mốc.

Phở sá sùng: Nước dùng nấu cùng sá sùng tạo vị ngọt thanh tự nhiên, giúp phở thơm và đậm đà hơn.

Cháo sá sùng: Món ăn dân dã của người Tiều, nấu đến đâu ăn đến đó, giữ trọn độ giòn sần sật và hương vị tươi ngọt của từng con sá sùng. Khi ăn kèm gừng sợi và cải cúc trụng sơ, hương vị càng hấp dẫn.

Sá sùng lăn bột chiên giòn: Món nhậu được nhiều người ưa thích. Sá sùng tươi được nêm gia vị vừa miệng, lăn bột chiên giòn cho phần vỏ giòn rụm, thịt bên trong vẫn dai ngọt đậm vị biển.

Sá sùng nướng: Cách chế biến đơn giản nhưng được yêu thích nhất. Sá sùng nướng trên than hồng tỏa hương thơm quyến rũ, chấm muối ớt cay, nhâm nhi cùng bia lạnh là “chuẩn vị” cho mọi cuộc vui.

Canh sá sùng lá lốt: Món ăn dân dã nhưng đầy tinh tế. Vị ngọt thanh của sá sùng hòa quyện cùng hương nồng của lá lốt, cay nhẹ của ớt tạo nên bát canh nóng hổi, ăn cùng cơm trắng là đủ ấm lòng trong những ngày mưa lạnh.

Không chỉ là món ăn, sá sùng Quảng Ninh còn là niềm tự hào của người dân vùng biển, minh chứng cho sự khéo léo, cần cù và sáng tạo trong ẩm thực Việt.