Liên hoan Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết: Xã hội đào tạo ra người khuyết tật phát triển tốt

Lê Thị Trang là 1 trong 9 thí sinh được Ban tổ chức Liên hoan "Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết" lựa chọn vào vòng chung kết sau khi vượt qua phần thi sơ khảo và bán kết hồi năm 2017.

Dưới đây Doanh nghiệp Việt xin trân trọng giới thiệu toàn bộ cuộc phỏng vấn giữa Ban giám khảo và Lê Thị Trang - thí sinh khiếm thị và mang số báo danh 46:

Chào mọi người, mình là Lê Trang, hiện nay mình vừa tốt nghiệp Khoa Báo chí Truyền thông, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn. Hiện tại, công việc chính của mình là phát triển nội dung PR cho một công ty truyền thông. Bên cạnh đó, mình cũng có nghề tay trái nữa như thỉnh thoảng đi dẫn chương trình cho một số sự kiện, làm voice talent, đọc một số quảng cáo cho nhãn hàng và mình cũng đi hát nữa.

Có thể nói điểm mạnh cũng là điểm yếu của em. Em là người rất cầu toàn, ví dụ như trước đây em hay làm các cái voice quảng cáo, khi thu xong phần xử lý âm thanh em kiểm tra lại rất kỹ, tức là từng cái hơi thở giữa hai từ thôi em vẫn muốn cắt làm sao cho nó thực sự là hoàn hảo nhất. Do vậy, thường rất là mất thời gian nhưng bù lại em có những sản phẩm chất lượng nhất so với năng lực của mình.

Một ví dụ nữa là em rất là hay quên. Mọi người thường hỏi tại sao lúc nào em cũng tươi cũng cười, không bao giờ em gặp chuyện buồn hả. Thật ra mà nói em cũng có buồn nhưng không hiểu sao cứ mỗi lần gặp chuyện gì đó không may mắn thì chỉ cần đi ăn một bữa hoặc ngủ một giấc và sau khi tỉnh dậy thì mọi thứ với em như chưa có chuyện gì xảy ra. Em nghĩ đây không phải là do em cố gắng suy nghĩ tích cực mà tại vì bản tính của em là dễ quên. Nhưng bù lại cái tính dễ quên đó cũng đem đến cho em một số vấn đề. Chẳng hạn như thời điểm quá nhiều việc, nếu như em không có sự sắp xếp thì em rất dễ quên một số việc, đặc biệt chuyện em đã đặt hẹn đi chơi với bạn. Do đó, thường bị đám bạn mắng. Biết điểm yếu của mình như vậy nên lúc nào trước khi đi ngủ em cũng thường lên danh sách những việc cần làm trong ngày mai.

Về giải thưởng, mới đây nhất em được giải ba báo chí thành phố cho nhóm tác giả chuyên mục Người Sài Gòn tử tế đăng trên báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh và cũng tại chuyên mục này em và các bạn của em cũng được thêm giải Báo chí của Thành Đoàn sở tư pháp TPHCM. Một giải thưởng nữa là giải thưởng Công trình thanh niên cho việc thành lập Câu lạc bộ Lăng kính trẻ trực thuộc báo Pháp luật TPHCM.

Ngoài ra, em cũng giành giải ba khi tham gia hội diễn ngành giáo dục TPHCM năm 2013, giải tư Liên hoan tiếng hát Chú ve con thành phố, giải nhất Liên hoan tiếng hát từ trái tim thành phố và cũng, giải khuyến khích Liên hoan tiếng hát từ trái tim trung ưowng.

Em cũng đã giành giải nhất cuộc thi viết hình ảnh người mẹ, về vai trò người phụ nữ Việt Nam...

Ngoài ra, em còn htam gia một số hoạt động cộng đồng mà em rất tâm đắc. Đó là tham gia Câu lạc bộ Ước mơ của Thúy của Báo Tuổi trẻ. CLB này chuyên giúp đỡ các bệnh nhi ung thư ở các bệnh viện nhi trong thành phố. Em cũng có tham gia CLB tên là CLB gia sư ươm mầm - nơi tập hợp các bạn tình nguyện viên chuyên dạy kèm cho các bạn học sinh khiếm thị...

Em mong muốn có một cái sản phẩm truyền thông, có thể là một quyển sách nói về câu chuyện mà em đã được trải nghiệm và những câu chuyện mà những người bạn xung quanh em đã được trải nghiệm, đặc biệt là những bạn khuyết tật. Đó là những câu chuyện truyền cảm hứng với mong muốn truyền năng lượng tích cực đến những người xung quanh. Thứ hai là em muốn thông qua sản phẩm của mình, công chúng có thể hiểu rõ hơn năng lực của người khuyết tật cũng như khó khăn của họ, từ đó có cái nhìn cụ thể hơn về người khuyết tật để người khuyết tật có nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống.

Để làm được dự án này thực sự cũng rất là khó bởi vì để viết tốt, để chạm đến trái tim người khác thì em cần phải có chất liệu. Và khi em biết được thông tin về Vẻ đẹp vầng trăng khuyết, điều đầu tiên em nghĩ tới nếu như em được vào vòng chung kết thì chắc chắn em sẽ được gặp những bạn thí sinh xuất sắc nhất và là những bạn có những câu chuyện truyền cảm hứng nhất.

Và em mong muốn tham gia cuộc thi để được tiếp cận các bạn nhều hơn, để nói chuyện với các bạn nhiều hơn, có được nhiều câu chuyện hay hơn, để những câu chuyện trong dự án của em trong tương lai sẽ tốt hơn và đến gần với cộng đồng hơn. Ngoài ra, một phần em cũng muốn thử thách năng lực của mình để xem khả năng của mình tới đâu và em cũng muốn nghe nhiều hơn về các bạn để em có thêm động lực, niềm tin, dễ dàng vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.

Em chuẩn bị về tinh thần và sức khỏe thôi. Từ khi tham gia cuộc thi, em cũng biết quan tâm bản thân mình hơn, chăm sóc về ngoại hình của mình hơn vì trước đây do công việc bận rộn quá nên đôi khi mình cũng bỏ qua công việc chăm sóc, làm đẹp cho bản thân. Em đã học cách trang điểm, học cách chọn trang phục phù hợp với cá tính của mình. Em cũng đã chủ động "nhắn nhủ" với sếp em rằng nếu em tham gia vòng bán kết và chung kết thì sắp xếp công việc giúp em.

Và điều quan trọng hơn, đó là em đang cố gắng dành thời gian nhiều hơn đọc kỹ các bài viết của các bạn thí sinh tham gia Liên hoan Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết, đặc biệt là những bạn được vào vòng bán kết và chung kết để em hiểu hơn về các bạn, qua đó dễ dàng nói chuyện với các bạn, và sẽ giúp em được nhiều việc mà em mong muốn sau này.

Em quan niệm rằng hạnh phúc hay bất hạnh không phụ thuộc vào hoàn cảnh, vào số phận mà nó phụ thuộc vào suy nghĩ của bản thân mình. Vì vậy, mình phải trân trọng những gì mình đang có, biến khó khăn thành nỗ lực để thực hiện được mục tiêu của cuộc đời mình và đặc biệt là hãy biết yêu thương và trân trọng những người xung quanh mình để mình luôn có một cuộc sống hạnh phúc.

Em quan niệm là một người thành công không phải là một người giàu nhất mà là một người hạnh phúc nhất có thể.

Đối với bất kì bạn khuyết tật nào, đặc biệt là con gái, sẽ rất khó khăn nhưng đối với bản thân em thì khó khăn mà em nghĩ khó vượt qua đó là sự tự ti của bản thân mình. Là người khiếm thị, khi học Đại học phải ở nhà trọ, lúc đi học không có ai đi cùng, mà em không thể tự qua đường được. Một vài lần vì mọi người không biết em bị khiếm thị trong khi em dễ dàng đụng vào người khác và hậu quả là em bị la rất nhiều. Và cuối cùng em quyết định mang theo chiếc gậy cùng mình.

Nhưng sau khi cầm gậy rồi thì em lại có suy nghĩ khác rằng khi em cầm gậy rồi thì em cảm giác mọi người biết mình gặp khó khăn, mọi người giúp đỡ mình một cách rất là tinh tế, làm cho mình không cảm thấy ngại, mình cảm thấy là nhờ cái khó khăn mình được mọi người yêu thương giúp đỡ nhiều. Lúc đấy em mới chợt nhận ra rằng thực ra một việc có tích cực hay tiêu cự hoàn toàn phụ thuộc vào suy nghĩ của mình. Chỉ cần mình nhìn sự việc bằng một cái góc nhìn khác đi thì tự nhiên sự việc nó cũng trở nên tích cực hơn, lạc quan hơn.

Chuyện thứ hai nữa cũng liên quan đến tự ti. Trước đây, công việc của em là làm báo, làm phát thanh viên. Theo đó, công việc cần phải đọc giấy rất nhiều, nhất là những lần em thu âm những chương trình thời sự có kịch bản dài khoảng ba đến bốn trang A4, em không thể nào học thuộc. Em phải luyện tập cách vừa nghe phần mềm đọc màn hình và em vừa đọc, vừa đặt dấu chấm, dấu phẩy, vừa nhấn nhá cho đúng giọng thời sự là điều rất khó.

Trong khi đó, bạn MC đồng dẫn với em lại cực kì chuyên nghiệp. Khi đó, em cảm thấy rất tự ti. Thật sự những lần đó em cảm thấy rất khó vượt qua. Em suy nghĩ là tại sao người ta có thể giỏi như vậy mà bản thân mình không làm được. Em nghĩ rằng thay vì bây giờ mình tự ti mình không bằng người bạn đồng dẫn với mình thì mình hãy lấy đó làm hình mẫu để phấn đấu và một ngày nào đó mình cũng sẽ được như bạn ấy. Với tinh thần đó, em đã nỗ lực vượt qua và thành công.

Điều em hạnh phúc nhất đơn giản là những ngày em đi ra ngoài hẻm mọi người mỉm cười với em, như chú xe ôm, cô bán hàng rong, hay chú bảo vệ ở công ty. Không hiểu sao mỗi lần em mỉm cười với mọi người thôi là mọi người lại mỉm cười với em rất thân thiện. Em cảm thấy mình hạnh phúc vô cũng bởi vì em cảm nhận được mình đã truyền nguồn năng lực tích cực đến với mọi người.

Em nghĩ hiện nay cuộc sống của người khuyết tật ở Việt nam còn gặp rất nhiều khó khăn, bởi vì như mọi người cũng biết chế độ dân sinh ở Việt Nam chưa được tốt. Thứ hai, cộng đồng vẫn chưa có một cái nhìn đúng đắn, chưa có sự hiểu biết cụ thể về năng lực cũng như khó khăn của người khuyết tật. Vì vậy, người khuyết tật ở Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt, hiện nay số lượng người khuyết tật được đi học và có việc làm để có thể tự nuôi sống mình hầu như rất ít.

Nhưng mà ở một mặt nào đó thì em lại cảm thấy chính cuộc sống khó khăn như vậy mà ở Việt Nam có những bạn khuyết tật rất xuất sắc. Chính sự khó khăn trong cuộc sống đã giúp cho các bạn khuyết tật khả năng thích nghi rất lớn.

Em nghĩ khó khăn lớn nhất đối với người khuyết tật là vượt qua giới hạn của bản thân mình, vượt qua được khiếm khuyết của mình. Những khó khăn về thể chất có thể vượt qua, nhưng khó khăn về mặt tinh thần thực sự rất khó vượt qua. Nếu bạn nào vượt qua được thì sẽ có thành công nhất định trong cuộc sống. Ngược lại, bạn nào không vượt qua được thì rất có thể phải sống phụ thuộc vào gia đình. Em nhận ở Việt Nam hiện nay, có rất nhiều dự án hỗ trợ người khuyết tật, tuy nhiên những dự án này vẫn đang thuần tập trung vào cách thức xây dựng, thức vận hành nhưng, mà chưa đẩy mạnh công tác truyền thông.

Về công tác truyền thông, không những quảng bá về dự án của mình cho mọi người biết, truyền thông cần phải mang hình ảnh của người khuyết tật đến gần hơn với cộng đồng để họ hiểu rõ hơn về năng lực, về khả năng của người khuyết tật. Đối tượng đầu tiên quan trọng nhất đó là gia đình các bạn phải thật sự hiểu rõ về các bạn, và biết cách để tạo điều kiện để các bạn sống một cách tự lập ngay trong chính gia đình của mình. Gia đình là một tế bào của xã hội. Nếu gia đình tạo ra được một người khuyết tật phát triển tốt thì xã hội sẽ đào tạo ra được hàng ngàn, hàng triệu người khuyết tật phát triển tốt.

Mọi người thường nói không có người phụ nữ xấu, chỉ có người phụ nữ không biết làm đẹp. Em thấy câu này rất đúng. Bởi vì ngoại hình là cái ấn tượng đầu tiên khi mà người khác nhìn vào mình. Nhưng mà mỗi người sẽ có những đặc điểm khác nhau, mình có ưu điểm nhưng mình cũng có khuyết điểm, không ai là hoàn hảo cả. Quan trọng là người đó phải hiểu về bản thân mình, hiểu về cá tính của mình, hiểu về ưu và nhược điểm của mình để từ đó mình biết cách trang điểm, mình biết cách chọn trang phục phù hợp với mình và toát lên được cá tính của mình, khi đó mình sẽ thể hiện được vẻ đẹp bề ngoài của mình.

Cái thứ hai em nghĩ rất quan trọng, đó là vẻ đẹp về tâm hồn. Tức là có thể truyền được năng lượng tích cực đến với mọi người xung quanh. Điểm thứ ba nữa là sống vì đam mê chứ không sống vì dư luận.

Em nghĩ em là một người rất tự tin. Em tự tin về năng lực của mình, em tự tin về những công việc em từng làm và những câu chuyện của em có thể truyền cảm hứng không những cho các bạn khuyết tật mà còn đối với cộng đồng nữa.

Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết giống như một cầu nối có thể giúp em đến gần hơn với công chúng. Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết sẽ là cầu nối của em đối với các bạn nữ khuyết tật, để em hiểu hơn về những khó khăn của các bạn, để em hiểu hơn về những câu chuyện các bạn từng trải qua và từ đó em góp nhặt những câu chuyện đó thêm vào những bài viết của mình để sau này những bài viết được công chúng biết đến thì mọi người sẽ hiểu rõ hơn về người khuyết tật. Qua đó, người khuyết tật sẽ có nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống.

Nếu được bước vào vòng chung kết và nếu may mắn em nhận được giải hoa khôi của Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết thì việc trước mắt em có thể làm được đó là việc thông qua những bài viết của mình và thông qua dự án mà em dự định trong tương lai thì hình ảnh của người khuyết tật sẽ đến gần hơn với công chúng.

Thứ hai, em nghĩ mình cũng là một câu chuyện truyền cảm hứng và sau khi tham gia cuộc thi nếu như may mắn em giành được giải thưởng lớn nhất thì thông qua câu chuyện của em, cộng đồng sẽ biết đến người khuyết tật nhiều hơn. Họ sẽ biết rằng người khuyết tật hoàn toàn có thể làm nhiều công việc khác, họ hoàn toàn có đam mê và những cái đam mê đó họ hoàn toàn có thể thực hiện được chứ không vì những cái khó khăn của họ bị hạn chế mà họ không làm được những điều họ muốn.

Qua chương trình, người khuyết tật sẽ có thêm nhiều cơ hội, được cộng đồng tạo nhiều cơ hội để có thể thực hiện đam mê của mình. Và em nghĩ điều quan trọng nhất là việc người khuyết tật tìm được công việc phù hợp.

Thông điệp mà em muốn gửi tới cộng đồng thông qua Vẻ đẹp Vầng trăng khuyết hãy hiểu về người khuyết tật một cách đúng đắn và hãy cho họ cơ hội để tự khẳng định mình.

Em nghĩ âm nhạc sẽ chạm tới trái tim và chắc là em sẽ thi hát.