Kể từ ngày 06/05/2013, Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) thực hiện giảm lãi suất huy động, đồng thời tiếp tục điều chỉnh giảm mạnh lãi suất cho vay. Với động thái này, Vietcombank là một trong các ngân hàng có mức lãi suất huy động và cho vay thấp nhất thị trường hiện nay.

Thời gian qua, ở một số tỉnh khu vực Tây Nguyên và nhiều tỉnh, thành trên cả nước đã xảy ra nhiều vụ vỡ nợ tín dụng đen. Nguyên nhân, do người dân tham lãi suất cao đã đổ hết vốn liếng, thậm chí huy động cả bạn bè người thân đưa tiền cho chủ nợ. Đáng nói là câu chuyện này luôn được cảnh báo, hậu quả luôn nặng nề, nhưng nhiều người vẫn nhẹ dạ cả tin chạy theo hoạt động tín dụng đen.

Ngày 4/4, Chính phủ ban hành nghị quyết về phiên họp thường kỳ tháng 3/2013, trong đó yêu cầu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều hành giảm lãi suất cho vay ngay trong đầu tháng 4/2013.

Nhiều người gửi tiền cho rằng, trong thời điểm các kênh đầu tư chứng khoán, vàng còn phập phù, kênh tiết kiệm vẫn giữ sức hấp dẫn. Dù lãi suất giảm 0,5% nhưng không ảnh hưởng nhiều đến quyết định gửi tiền của khách hàng.

“Chúng ta đã quen với việc tăng trưởng tín dụng ba bốn chục phần trăm, nên có cảm giác bị sốc, chủ trương trong những năm tới mỗi năm tín dụng ngân hàng sẽ chỉ tăng trong khoảng từ 10-15%. Không thể trở lại thời kỳ trước đây tăng trưởng tín dụng quá cao, sử dụng vốn không hiệu quả đã để lại biết bao hệ lụy cho nền kinh tế”, Thống đốc NHNN cho biết.

Bên cạnh việc kéo hạ lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp (DN), một loạt quyết định cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lần này cũng giúp hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) giải quyết được vấn đề dư thừa vốn.

Đến 30/11/2012 có 298 doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có dư nợ tại tổ chức tín dụng từ 100 tỷ đồng trở lên, với tổng dư nợ là 125.141 tỷ đồng.

Cận Tết, nhiều ngân hàng lo thanh khoản do doanh nghiệp và người dân rút tiền chi tiêu, thị trường lãi suất lại gợn sóng. Các ngân hàng đua nhau khuyến mãi hút khách, có ngân hàng xé rào lãi suất huy động kỳ hạn ngắn tới 11,5%/năm, vượt 3,5% so với quy định.

Ngân hàng Nhà nước đã thành công trong việc hạ lãi suất trong năm 2012. Nhưng, mặt trái của tấm huy chương là một khoảng trống đáng lo ngại.

Ngày 9/1/2013, tại Hội nghị toàn ngành ngân hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cho biết, năm 2013, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục áp dụng trần lãi suất tiền gửi bằng VND để ổn định mặt bằng lãi suất thị trường.

Ủy ban Giám sát Tài chính cho rằng, nếu đặt mục tiêu lạm phát năm nay là 6% thì dư địa hạ lãi suất trong năm có thể được nới rộng. Ít khả năng sẽ gây ra tình trạng rút tiền tại ngân hàng để chuyển sang các kênh đầu tư khác.

Tình trạng “xé” rào lãi suất huy động không còn là chuyện mới, nhưng để xóa được tình trạng này lại rất khó, cho dù Ngân hàng Nhà nước đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo các ngân hàng thương mại.

Ngày đầu tiên các quyết định điều chỉnh của Ngân hàng Nhà nước có hiệu lực (24/12), lãi suất trên thị trường không có nhiều xáo trộn; một số ngân hàng vẫn duy trì mức lãi suất cao ở các kỳ hạn dài.

Thị trường mở (OMO) là nơi ngân hàng Trung ương sử dụng nghiệp vụ mua lại giấy tờ có giá của các ngân hàng thương mại nhằm đưa tiền cho lưu thông hoặc bán GTCG nhằm “kéo” tiền về.

Nếu không quản lý được việc các nhà băng lách trần như hiện nay, ông Lê Xuân Nghĩa cho rằng nên dỡ bỏ trần lãi suất để trả lại mặt bằng lãi suất theo cung – cầu và tránh việc đẩy các ngân hàng vào rủi ro pháp lý nghiêm trọng.